Uzm. Dr. Aytül Gürbüz Tükel
Psikiyatri
Panik atakları, başta panik bozukluğu olmak üzere, bir çok psikiyatrik hastalıkta ortaya çıkabilmektedir. Panik bozukluğunda görülen panik atakları tipik olarak yineleyici bir özellik gösterir ve beklenmedik bir anda ortaya çıkar. Sıklıkla başka atakların de olacağı kaygısı mevcuttur.
Panik ataklarınin kontrolü kaybetme, kalp krizi geçirme, çıldırma gibi durumlarla sonuçlanabileceği beklentisi ve bununla ilgili olarak yaşanan yoğun sıkıntı, bu bozukluğun bir diğer özelliğini oluşturur.
Bu bozukluğun seyri sırasında, panik atakları ve yaygın anksiyete, birlikte de görülebilir. Panik bozukluğunun başlamasının çok öncesinde, bir çok hasta, aylar süren gerginlik, stres ve yaygın anksiyete yaşamış olduğunu ifade etmektedir. Yine bir çok hastada, önceden bir yakınma olmasa da, panik ataklarının başlamasıyla birlikte, yaygın anksiyete sık olarak gelişebilmektedir.
Bu konuda yapılan epidemiyolojik araştırmalarda, panik bozukluğunun yaşamboyu yaygınlığı, % 0.7-2.0 olarak bulunmuştur. Panik bozukluğu daha sıklıkla genç erişkinlik döneminde başlar.
Başlangıç yaşı daha çok 20’li yaşlar olmakla birlikte, yaşamın herhangi bir döneminde de başlayabilir. Panik bozukluğu kadınlarda erkeklere göre yaklaşık iki misli daha fazla sıklıkta görülmektedir.
Panik Atağı
Aşağıdaki belirtilerden dördünün (ya da daha fazlasının) birden başladığı ve 10 dakika içinde en yüksek düzeyine ulaştığı, ayrı bir yoğun korku ya da rahatsızlık duyma döneminin olması:
1. Çarpıntı, kalp atımlarını duyumsama ya da kalp hızında artma olması
2. Terleme
3. Titreme ya da sarsılma
4. Nefes darlığı ya da boğuluyor gibi olma duyumları
5. Soluğun kesilmesi
6. Göğüs ağrısı ya da göğüste sıkıntı hissi
7. Bulantı ya da karın ağrısı
8. Baş dönmesi, sersemlik hissi, düşecekmiş ya da bayılacakmış gibi olma
9. Derealizasyon (gerçekdışılık duyguları) ya da depersonalizasyon (benliğinden ayrılmış olma)
10. Kontrolünü kaybedeceği ya da çıldıracağı korkusu
11. Ölüm korkusu
12. Parezteziler (uyuşma ya da karıncalanma duyumları)
13. Üşüme, ürperme ya da ateş basmaları