NORMAL VAJİNAL DOĞUM İLE SEZARYEN DOĞUM KARŞILAŞTIRMASI
Normal Vajinal Doğum Avantajları
Normal vajinal doğum, tamamen doğal bir yolla tıbbi müdahale olmadan bebeğin doğmasıdır.
Doğumdan sonra iyileşme daha çabuk olur ve doğum sonu ağrılar daha az hissedilir.
Vajinal doğum, bebek doğum kanalından geçerken akciğerlerdeki ekstra sıvının dışarı çıkmasına neden olur. Ayrıca normal doğum sancıları epinefrin hormonunun serbestleşmesini sağlar, bu hormon da akciğerlerdeki sıvıyı temizler.
Yeni doğan bebeklerde geçici olarak ortaya çıkan solunum sıkıntısı ve yaş akciğer problemleri daha az görülür.
Vajinal doğum, bebeğin akciğerlerine normal kan akımı ve oksijen geçişinin azalmasına neden olan kalıcı pulmoner hipertansiyon riskini azaltır.
Vajinal doğan bebekler, doğum kanalında faydalı bakterilere maruz kaldıkları için ilerki yaşamlarında astım, gıda allerjisi ve laktoz intoleransı gelişme olasılığı daha azdır.
Vajinal doğumdan sonra anneler bebeklerini daha çabuk ve daha etkin bir şekilde emzirebilir ve bebekle daha kolay temas sağlarlar.
Vajinal doğum ile doğum sonu kanaması daha az olur. İç organlar zarar görmez.
Normal vajinal doğum yapanların sonraki doğumları daha kısa sürer ve daha çabuk ayağa kalkarlar.
Hastanede kalış süresi daha kısadır.
Normal Vajinal Doğumun Dezavantajları
Vajinal doğum yapma korkusu bazı kadınlarda anksiyete ve depresyona neden olur.
Vajinal doğum sırasında da beklenmedik komplikasyonlar (aşırı vajinal kanama, bebeğin ters pozisyonda gelmesi, doğum kanalında ilerlememesi, kalp atışlarının bozulması, v.s) ortaya çıkabilir.
Vajinal doğum sancıları sırasında ya da vajinal doğum sırasında bebeğin göbek kordonuna olan bası nedeniyle bebeğe oksijen geçişi azalabilir.
Bebek doğum kanalından geçerken fiziksel travmaya bağlı olarak vücudunda morluk, şişlik olabilir, bazen nadir kemik kırıklarına bile rastlanabilir. Bu riskler daha çok forseps ve vakum doğumlarında gözlenir.
Nadir vakalarda normal vajinal doğumda plasentanın çıkartılması sırasında rahim ters yüz olur (uterin invension). Bu durumda rahmin derhal yerine yerleştirilmesi gerekir, aksi halde aşırı kanama, şok, hatta anne ölümü bile gerçekleşebilir.
Vajinal doğum sırasında perinede dördüncü dereceye kadar varan yırtıklar olabilir; bu durumda rektum da yırtılabilir, iyileşme zamanı uzar ve iyi tamir edilmezse daha sonra gaz ve gaita kaçışları gözlenir.
Normal vajinal doğumun seyri sırasında her aşamada acil sezaryen doğum endikasyonu olasılığının çıkabileceği asla unutulmamalıdır.
Vajinal doğumda bebek iri ya da pelvik yapısı dar ise kuyruk sokumunda bulunan kemik (koksiks kemiği) incinebilir, morarabilir ya da kırılabilir; bu durum şiddetli ağrılara neden olur.
Daha çok iri bebek ya da pelvis kemiği dar olan vakalarda, vajinal doğumdan sonra mesane, rektum gibi pelvik organlarda çeşitli derecede sarkmalar, vajinada genişlik ortaya çıkabilir.
Vajinal doğum yapan kadınlarda bebek iriyse ve doğumun üçüncü fazı (ıkınma) uzun sürdüyse üriner inkontinans (idrar kaçırma) daha sık oranda görülür.
Doğumdan sonra ilk üç ay ilişki sırasında, doğum yırtıkları ve epizyotomi dikiş hattında ağrılar hissedilir.
Planlı Sezaryen Doğumun Avantajları
Gebeler ne zaman doğuracaklarını bildiklerinden doğuma daha hazırlıklı ve uyumludurlar. İş izinlerini, bebek bakıcılarını önceden ayarlarlar. Doğum hakkında stresleri daha azdır.
Planlanmış sezaryen doğumlarda gebelikler genellikle 39-40 haftada sonlandırıldığı için post term gebelik ve buna bağlı riskler söz konusu olmaz.
Planlanmış sezaryen doğumlarında doğum sonu atoni kanaması riski, vajinal doğum ya da acil sezaryen doğum ile karşılaştırıldığında, oldukça azdır (atoni kanaması; doğumdan sonra karşılaşılan, rahim kasılamamasına bağlı aşırı vajinal kanamadır).
Vajinada cinsel yolla bulaşan hastalıklar veya enfeksiyonlar (herpes, hepatitis, HPV virüs, HIV virüsü v.s) mevcutsa, doğum sezaryenle gerçekleştirildiğinde bebeğin enfekte olma riski oldukça azdır.
Şişlik, morluk gibi riskler sezaryen doğumda daha az görülür.
Sezaryen doğumda pelvik taban zedelenmesi daha az olacağından, üriner inkontinans (idrar kaçırma) daha az rastlanır.
Planlı Sezaryen Doğumun Dezavantajları
Sezaryen, majör cerrahi bir operasyon olduğu için tüm cerrahi ve anesteziye bağlı riskleri beraberinde taşır. Anesteziye bağlı bulantı, kusma, baş ağrısı olabilir. Anestezi bebeği de etkileyerek bebeğin de durgun ve inaktif olmasına neden olabilir.
Sezaryen sırasında mesane ve barsak aniden kesilebilir.
Sezaryen doğumda vajinal doğumdan daha fazla kan kaybı olur; ortalama bir litreye yakın kan kaybı olabilir.
Bazen sezaryen doğum sırasında bistürinin neden olduğu bebek vücudunda hafif derecede kesikler izlenebilir.
Sezaryen doğumdan sonra emzirme sırasında oldukça zorluklar yaşanır.
Yeni doğanda görülen solunum problemleri (respiratory distress sendromu) ve pulmoner hipertansiyon riski sezaryen doğumlarda daha sık görülür.
Sezaryenden sonra barsak hareketleri azaldığı için batında şişkinlik olur, gaz çıkması vajinal doğuma göre daha geç olur.
Sezaryen doğumdan sonra hastanede kalış süresi ve iyileşme süresi daha uzun olur.
Sezaryen doğumundan sonra ciddi sağlık problemleri ortaya çıkabilir. Bunlar; kalp krizi, sezaryen kesi yerinde hematom (kan toplanması), rahim içinde bakteriyel enfeksiyon (puerperal enfeksiyon), venlerde kan pıhtısı toplanması (derin ven trombozu), rahimde aşırı kanama (atoni), dikişlerin açılması, sezaryen kesi hattı etrafında uyuşukluk ve ağrı, doğum sonu enfeksiyonu (postpartum enfeksiyon).
Beklenen doğum tarihi yanlış hesaplanırsa erken doğum riskleri ile karşılaşılabilir.
Bir veya daha fazla sezaryen doğum yapanlarda plasenta previa ya da plasenta accreta (gebelik sırasında ya da doğumda şiddetli kanamalara neden olan) takip eden gebeliklerde daha sık görülür.
Önceden sezaryen olanlarda, sonraki gebeliklerinde sezaryen kesisi yapılan rahim duvarında rüptür (yırtılma, delinme) riski artar.
Op. Dr. Kutlugül Yüksel
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Eskişehir Yolu, 9. km, No: 266,
Tepe Prime, C Blok, No: 45, ANKARA
0312 4258530
0312 4258550
www.kutlugulyuksel.com.tr
www.ankarakadindogumcu.com