İ-PEG Plastik ve Estetik Cerrahi uzmanı Op. Dr. Çağrı Sade kanser sonrası göğüs rekonstrüksiyonu hakkındaki en önemli soruları yanıtlıyor.
Göğsü kanserine yakalanıp göğüslerini kaybeden kadınların fiziksel sorunların yanı sıra çok ağır psikolojik sorunlar yaşadıkları tartışmasız bir gerçektir. Geçmişte göğsü alınan kadınlara hastalıktan kurtuldukları için şükretmeleri telkin edilirken, günümüzün gelişen plastik ve estetik cerrahisi sayesinde göğüs kanserinin psikolojik etkilerine de çözüm bulunabiliyor. Göğüs rekonstrüksiyonu bunlardan biri.
Her kadın göğüs rekonstrüksiyonu için uygun mudur?
Göğüs kanseri teşhisi sonrasında mastektomi (göğsün kısmen veya tamamen alınması işlemi) uygulanmış olan hemen hemen tüm kadınlar rekonstrüksiyon için uygun birer adaydır. Ancak hastanın herhangi bir cerrahi girişimi istemediği, teşhisi kabullenemediği veya göğsün hastanın kendi dokusu ile düzeltileceği vakalarda doktorlar bekleme süresi tavsiye edebilirler.
Bunun dışında obezite, yüksek tansiyon teşhisi konulan hastalar ve sigara içenlerde göğüs rekonstrüksiyonu için bekleme süresi uygulanır.
Ameliyatın riski var mıdır?
Her ameliyatta olduğu gibi göğüs rekonstrüksiyonunun da bir takım riskleri vardır. Çok nadir görülmekle birlikte cerrahi girişime bağlı olarak kanama, sıvı toplanması veya anesteziden kaynaklanan sorunlar ortaya çıkabilir.
Sigara içen hastalarda yaralar daha geç iyileşebilir veya daha fazla iz kalabilir. Protez kullanılan durumlarda seyrek olarak enfeksiyon görülebilir. Göğüs rekonstrüksiyonun en fazla ortaya çıkan sorunlardan biri de protezi saran yaralı dokunun protezi sıkıştırması. Bu durumda tedavi uygulanabilir veya protezin değiştirilmesi gerekebilir.
Göğüs rekonstrüksiyonu ne zaman yapılır?
Göğüs rekonstrüksiyonu mastektomi girişimi ile birlikte yapılabileceği gibi daha sonra ki bir tarihte yapılabilir. Ancak her iki işlem de bir cerrahi girişim olduğundan genelde aynı ameliyat sırasında yapılması önerilir.
Hangi protez tipleri kullanılır?
Genel olarak kullanılan iki farklı protez tipi vardır. Biri silikon jel içerir diğeri ise salin olarak adlandırılan tuzlu su karışımı içerir. Her iki protezin etrafı silikon bir tabaka ile kaplıdır ve her kadın tarafından kullanılabilir. Bazı durumlarda Flep rekonstrüksiyonu uygulanır. Bu işlemde protez yerine kadının kendi dokusu dolgu malzemesi olarak kullanılır.
Göğüs rekonstrüksiyon ameliyatı nasıl yapılır?
Pek çok farklı yöntemle ameliyat yapılabilir. Ancak en çok tercih edilen iki yöntem derinin genişletilmesi ve Flep rekonstrüksiyonudur.
Derinin genişletilmesi durumunda mastektomi sonrasında protez yerleştirilmeden önce göğüs duvarı kasının altına doku genişleticisi yerleştirilir. Bu işlemin ardından ya genişleticinin altına bir port konularak göğüs her hafta bir miktar tuzlu su ilave edilerek büyütülür ya da derinin yeteri kadar genişlediği kanaati oluştuğunda doğrudan protez yerleştirilir.
Flep rekonstrüksiyon işleminde sırttan yada karından doku alınıp göğüs oluşturulur. Protez uygulamasına göre daha zor bir girişimdir ve iyileşme süreci daha uzundur. Buna karşı tamamen doğal bir girişimdir.
Ameliyat sonrasında iyileşme süresi ne kadar?
Girişimin tarzına bağlı olarak hastanın hastanede yatış süresi 2 ila 5 gün arasında değişir. Bu sırada hastada ağrılar görülebilir. Bilindik ağrı kesicilerle bu ağrıları dindirmek mümkündür. Bazen hastanın göğüslerine sıvı birikmesinin önlenmesi için dren adı verilen borular yerleştirilir. Drenler genellikle 1 veya 2 gün kadar kullanılır. Ameliyattan 7 – 10 gün sonra dikişler alınır.
Ameliyat sonrası ne zaman normal hayata dönülür?
Ameliyat ve protez tipini ayırt etmeksizin çoğunlukla hasta 6 hafta içinde normal hayatına geri dönebilir. Hatta bazen protez uygulamalarında bu süre kısalabilir. Ameliyat izleri zamanla solar ancak tamamen kaybolmaları mümkün değil.