Hangi Tür Hayvanlarda Görülür?
Ülkemizde kurt, tilki, çakal, yaban kedisi, kokarca ve gelincik gibi vahşi hayvanlarda; köpek, kedi, sığır, koyun, keçi ve at gibi evcil hayvanlar hastalığa yakalanabilen hayvanlardır.
Kuduza Yakalanmış Hayvan Ne Gibi Belirtiler Gösterir?
- Huy değişiklikleri
- Daha önce normal davranış gösteren hayvanlar sinirli ve saldırgan olurlar
- Dikkatlerini çeken her şeye karşı ısırma ve saldırma isteği gösterirler
- Yutak felcine bağlı olarak yutkunma reflekslerini yitirdiklerinden, sudan korkarlar ve ağızlarından aşırı miktarda salya aktığı görülür.
- Vahşi hayvanlar insanlara olan korkusunu yitirir ve evcil hayvanlar gibi insanlara yaklaşabilirler.
- Genelde gece ortaya çıkan vahşi hayvanlar, gündüz de ortalıkta görülebilirler ve dikkatini çeken her cisme saldırırlar.
- Hastalığın ileri safhalarında felç gelişir ve hayvanlar komaya girerek ölürler.
Kuduzun İnsanda Belirtileri Nelerdir?
- Hastalık belirlileri virüsün vücuda girmesinden itibaren yaklaşık 3-8 hafta sonra ortaya çıkar.
- İlk önce ateş, iştahsızlık, bulantı, baş ve boğaz ağrısı gibi hastalığa özel olmayan belirtilerle başlar.
- Isırık yeri ve çevresinde ağrı ve kaşıntı görülür.
- Yutak felci sebebiyle kuduzun karakteristik belirtisi olan sudan korkma görülür.
- Daha sonra hasta komaya girer ve ölüm meydana gelir.
- Hastalığın belirtileri görülmeye başladıktan sonra ölüm kaçınılmazdır.
Kuduz Nasıl Bulaşır?
- Kuduza yakalanmış bir hayvanın (ülkemizde çoğunlukla başıboş köpekler)
- ısırmasıyla,
- Kuduz hayvanın salyasının açık yaraya, kesik, sıyrık veya çatlak deriye; göz, ağız veya buruna temas etmesiyle,
- Kuduz hayvanın tırmalaması sonucu meydana gelen yaralanmalarda (hayvanın kendi tırnağı salyası ile bulaşık olabilir)
- Kuduz hayvanın salyası ile bulaşık malzemenin (tasma, yular, dizgin vb.) bütünlüğü bozulmuş deriye teması ile,
- Kuduz hayvanın etinin ve sütünün çiğ olarak tüketilmesiyle
Kuduzdan Korunmak İçin Neler Yapılmalıdır?
Kedi ve köpekler kuduza karşı mutlaka aşılattırılmalıdır.(Zira köpeklerin 3 aylık, kedilerin ise 6 aylıktan itibaren aşılattırılmaları ve aşıların her yıl tekrar edilerek bunun belgelendirilmesi hukuki bir gerekliliktir.)
- Evcil hayvanların, başıboş ve / veya valisi hayvanlarla temas etmesine engel olunmalıdır.
- Başıboş hayvanlara sevmek veya beslemek amacıyla yaklaşılmamalı ve dokunulmamalıdır.
- Çevrede başıboş, hasta, garip davranışlar sergileyen veya ölmüş hayvan görüldüğünde ilgili yerler haberdar edilmelidir. (Belediyeler, Muhtarlıklar, Tarım İl ve İlçe Müdürlükleri gibi).
- Kuduz Şüpheli Temas Söz konusu Olduğunda Neler Yapılmalıdır?
- Yara veya ısırık bölgesi hiç vakit kaybetmeden ( şüpheli temasları itibaren 10 dakika içerisinde) bol akarsu ve sabunla iyice yıkanmalı ve arkasından tentürdiyot gibi iyotlu antiseptikler uygulanmalıdır.
- Göz, ağız veya burun şüpheli temasa maruz kalmışsa bu bölgeler birkaç dakika içinde bol suyla iyice yıkanmalıdır.
- Kuduz şüpheli temasa maruz kalan kişi yukarıda belirtilen uygulamaları yaptıktan sonra en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmeli ve hekimin düzenleyeceği aşılama programını aksatmadan uygulamalıdır.
Kuduz Hastalığının Tedavisi Var mıdır?
Kuduz hastalığının belirtileri ortaya çıktıktan sonra tedavisi imkansızdır; hastalık ölümle sonuçlanır.
Bu sebep ile yukarıda belirtilen korunma önlemlerine uyulmalı, özellikle yara tedavisi ile kuduz aşısı ve kuduz anti serumu uygulamasının hastalığa yakalanmama hususunda hayati öneme sahip olduğu kesinlikle bilinmelidir.
Ülkemizde kuduzla ilgili olan aşı ve serum uygulamaları dahil her türlü sağlık hizmetlerinin ''Ücretsiz'' olarak yapıldığı unutulmamalıdır.