Radyasyonu en kısa biçimde, uzayın bir noktasından başka bir noktasına enerji aktarımı olarak tanımlayabiliriz. Radyasyon, nükleer ve elektromanyetik olmak üzere iki şekilde karşımıza çıkıyor. Birçok işimizi yapabilmek için ürettiğimiz elektromanyetik dalgalar ve onların yarattığı radyasyon, günlük yaşamda hiç kuşkusuz bizi çevrelemiş durumda. Bu dalgaların yaydığı radyasyonun, insan sağlığına olumsuz etkileri üzerine de pek çok bilimsel araştırma mevcut.
Evdeki cihazların yaydıkları radyasyon miktarları, güçlerine, kulanım sürelerine ve cihaza olan mesafeye bağlı olarak değişmektedir. Evimizdeki birçok cihazı az kullandığımız için vücudumuz olası zararları telafi edebiliyor; ancak devamlı kullanılan cep telefonlarında, vücuda bu imkan verilmediği için zararı daha fazla olabiliyor. Bu yazımızda, evlerdeki elektomanyetik radyasyon kirliliğiyle nasıl başa çıkacağınız konusunda sizlere bazı öneriler sunmak istiyoruz. Televizyon arkasındaki radyasyon miktarı önüne göre çok daha fazladır.
Manyetik alanların duvardan geçebildiklerini düşünürsek, çocuğunuzun yatağının bulunduğu duvarın diğer tarafına televizyon arkasını getirmemeye dikkat etmelisiniz. Televizyonu en az iki metre uzaklıktan izleyin. Arkasını sokağa verin.
Laptop: Genellikle düşük seviyeli alan üretirler. Ancak adaptör bağlantısı olduğunda metre başına birkaç yüz voltu bulan yüksek şiddetli alan üretirler. Bu nedenle oturduğunuz yerin uzağında şarz etmelisiniz. Kullanırken de mümkün olduğunca diz üstüne koymayın.
Bilgisayar Oyun Setleri: Bu tür oyun setleri (prize bağlı) transformatörleri içermesi nedeniyle yüksek derecede denebilecek elektrik alanı yayarlar. Kullanmadığınız zamanlarda fişini mutlaka prizden çıkarın.
Kablosuz Bebek Alarmı: Radyo frekanslı enerji, radyasyon yayarlar. Araştırmacı Andrew Goldsworthy’nin şu sözlerine dikkat: “Bu ürünlerin zararlarıyla ilgili bilimsel bir çalışma yok; ancak elektromanyetik güvenilirlik açısından test edilmiş de değiller.” Eğer kullanmak zorundaysanız bebeğinizin yatağından en az bir metre uzağa yerleştirin.
Bulaşık Makinesi: Bulaşık makineleri (çamaşır makineleri de dahil) çalışırken, bilhassa çalışmaya başladığında yakınında durmamak faydalı olur. Kurutma esnasında standartlardan yüksek değerlerde manyetik alan üretirler.
Mikrodalga Fırın: Çalışırken mutlaka bir metreden daha uzakta durun. Yapılabilecek en iyi şey, mikrodalgada bir şey pişerken, çocuklarla birlikte başka bir odada durmaktır. Mikrodalga frınlar eskidikçe mikrodalga kaçak seviyesi artar. Bu nedenle kullanılmış mikrodalga fırın almayın. Mikrodalga radyasyon kaçağı bilimsel araştırmalara göre; deri kanseri, katarakt, düşük, baş ağrısı ve dönmesi gibi sorunlara yol açabilmektedir.
Tasarruflu Lambalar: İçindeki civa ve flor nedeniyle riskli ürünlerdir ve baz istasyonundakine benzer radyasyon yayarlar. Alarmlı saat ve radyo Yanıbaşımızda değil, yataktan en az 1.5 metre uzakta olacak şekilde yerleştirilmelidir.
Pille Çalışan Alarmlı Radyo ve Saatler: Elektrikli olan cihazlara göre çok daha fazla manyetik alan üretirler. BANYODA Saç kurutma makinesi Radyasyon yayarlar. Elle tutulup kafaya yakın gezdirildiği için mümkün olduğunca uzak durmak gerekir.
Elektrikli Traş Makinesi: Şarj edilebilir tıraş makineleri, fişli olanlara göre daha az zararlıdır. Elektrikli makineler hem elektrik hem de manyetik alan üretirler.
Kaynak: Prof. Dr. Selim Şeker, Hayykitap 2009. • Radyasyon Kuşatması, Elektriğin ve Nükleer Enerjinin Sağlığımıza Etkileri, Prof. Dr. Selim Şeker Osman Çerezci, Boğaziçi Üniv. Yayınevi, İst. 2000.