İşte Dönemsel Olarak Karşılaşılan Bahar Alerjisinden Korunma Yolları;
Vücudun Tepkisi:
Alerji; vücudumuzun bağışıklık sisteminin kendisinden olmayan şeylere karşı gösterdiği aşırı tepki olarak tarif edilebilir. Bu tanımda iki önemli nokta var. Birincisi; vücudumuzun bir parçası ya da yapıtaşı olmayan, ancak bir şekilde vücudumuzla ilişki kuran temasa geçen faktörler. Örneğin; yiyecekler, polenler, böcek ısırıkları, ilaçlar, hayvanlar gibi... İnsan vücudunun dış dünyayla ilişki kuran sistemleri örneğin cildimiz, mide bağırsak sistemimiz ya da solunum sistemimiz ortamda olup biten şeylere karşı tepkisiz kalmaz. Kendisini korumaya savunmaya yönelik tepkiler verir. İkinci önemli nokta ise bu tepkinin bazı insanlarda aşırı olduğudur.
Ailesel ve Genetik:
Alerjiye yatkın insanlar ‘atopik’ olarak adlandırılır. Atopi bir hastalık değildir, ancak kalıtsal bir özelliktir. Aynı zamanda aileseldir. Aynı ailenin diğer bireyleri de benzer özellikler taşır. Atopik insanlarda alerjik bir hastalık gelişme riski yüksektir. Ebeveynlerin bir tanesinde alerjik bir hastalık varsa, doğacak bebekte diğer bebeklerden 2-3 kat daha fazla alerjik bir hastalık gelişme riski vardır. Ebeveynlerin her ikisinde de alerjik bir hastalık olması durumunda ise bu risk 7-8 kata kadar çıkmaktadır.
Dikkatli olun Bahar Döneminde Her Şey Alerjen Olabilir:
Aşırı reaksiyona neden olan şeylere de alerjen adı verilir. Çevremizdeki her şeyin alerjik reaksiyona neden olma riski, ihtimali mevcuttur. Tozlar, yiyecekler, takılar, ilaçlar, parfümler, hayvanlar, bitkiler, temizlik malzemeleri vb... Listeyi uzatmak mümkün.
En Yaygın Alerjenler Tozlar:
En sık karşılaşılan alerjenler tozlardır. Çünkü tozlar havaya karışabilirler. Cildimizi, gözlerimizi, burnumuzu ve bronşlarımızı kirleterek buralarda alerji reaksiyonlara neden olurlar. Evlerdeki tozlar, çok iyi bilinen bir alerjen olan maytlara ev sahipliği yaparlar. İşyerlerindeki tozlar da önemli bir alerji sebebidir.
Hayvanlar Alerjenleri Taşıyor:
Özellikle hayvan ve bitki ürünleri, bunların işlenişi sırasında oluşan tozlar son derece alerjiktir. Çevremizdeki hayvanların tüyleri, tükürükleri, salgıları, dışkıları ya da mamaları alerjik reaksiyona neden olabilir. Bu hayvanlar aynı zamanda kürkleriyle polen ve mayt gibi diğer alerjenleri biriktirir ya da bir yerden başka bir yere taşıyabilir. Bahar mevsiminde bitki ve ağaç polenleri, kış ve sonbaharda mantar sporları havaya karışan alerjiye neden olduğu iyi bilinen şeylerdir.
Bahar Herkesi Şenlendirmiyor:
Dönemsel alerjilerin en sık görülen şekli bahar alerjileridir. Bazı insanlar için bahar mevsimi hapşırık, burun tıkanıklığı, burun akıntısı, gözlerde sulanma batma veya nefes darlığı, göğüste ötme ve hırıltı anlamına gelir.
Polenlerin Gücü:
Bahar mevsiminde havaya yoğun bir şekilde bitki polenleri karışır. Çiçekli bitkilerin üremek için kullandıkları irili ufaklı toz şeklindeki polenler, rüzgar ve böcekler yardımıyla bir bitkiden diğerine taşınır. Bu polenler özellikle hassas insanlar için son derece alerjiktir. Erken bahar döneminde çiçek açan ağaçların polenleri havaya yoğun bir şekilde karışır. Polenlerinin alerjiye neden olduğu iyi bilinen ağaçlar arasında zeytin, kavak, çınar, çam, kızıl ağaç sayılabiliriz.
Bahar Nezlesine Dikkat:
Polenler havaya karıştıkları için insan vücudunda en çok gözler ve solunum sistemi etkilenir. Burundan akciğerlerin en ücra köşelerine kadar solunum sisteminin her kısmı alerjiden etkilenebilir. Bu problem kendisini en sık bahar nezlesi, bazen de astım şeklinde gösterir.
İlaç Kullanımına İki Hafta Önce Başlayın:
Alerjik semptom ve bulguların başladığı dönemden 2 hafta önce ilaç kullanmaya başlanmalıdır. Günlük yaşantısı ve işleri olumsuz etkilenenler, polen dönemini ilaç kullanarak geçirmelidirler.
Alerji Testi Yaptırın:
Birçok insan için alerjenlerden korunmak bile sıkıntıyı büyük ölçüde hafifletir, semptomları ortadan kaldırır. Ancak semptom ve bulgular günlük yaşantıyı ve yapılan işi etkilemeye başladığında doktora başvurmak gerekir. Kollardan ya da kandan yapılan alerji testleriyle neye karşı alerjiniz olduğunu tespit etmek mümkün. Alerjimiz olan şeyleri bilmek; hem kendinizi koruyabilmenizi sağlar hem de doktorunuzun ilaç gerekip gerekmediği konusunda yardımcı olur.
Bu Önlemleri Alın Hayatınız Kolaylaşsın
Polenlerden Kendinizi Koruyun: Hassas olduğunuz dönemde bazı ufak tefek önlemlerle polenlerden kendinizi korumanız mümkündür. Polenlerle ne kadar az karşılaşırsanız o kadar rahat ve huzurlu bir dönem geçirirsiniz.
Yatak Odasında Soyunmayın:
Dışarıda giydiğiniz giysilerinizi, çalıştığınız ya da yattığınız ortamlardan uzak yerlerde değiştirin. Cildinizdeki ve saçlarınızdaki polenleri temizlemek için kısa bir duş alabilirsiniz.
Yağmur Sonrası Dışarı Çıkan:
Kuru ve rüzgarlı havalarda mümkün olduğu kadar dışarıya çıkmayın. Havadaki polen miktarının sabah erken saatlerde daha yoğun olduğunu unutmayın. Dışarıya çıkmak için en ideal zamanlar; öğleden sonraları ve yağmur sonrasıdır. Yağmur, havadaki polenleri temizler.
Burnunuza Vazelin Sürün:
Dışarı çıkarken burun kanatlarına ve bıyık bölgesine vazelin ya da bu iş için üretilmiş jellerden sürebilirsiniz. Bu jeller polenleri tutarak, solunum yoluna giden polen sayısını azaltabilir.
Çamaşırları Dışarıda Kurutmayın:
Havadakı polenler üzerine yapışacağından çamaşırlarınızı açık havada kurutmayın.
Sabahları Camları Açmayın:
Polen mevsiminde özellikle sabah saatlerinde camlarınızı kapalı tutun. Seyahat ederken otomobilinizin camlarını açmayın. Filtreli klima kullanmayı deneyin.
Hayvanları Yatağınızdan Uzak Tutun:
Kürklerinde polen biriktirdikleri için evdeki hayvanlarınızı yatağınızdan ve koltuklarınızdan uzak tutun.
Bahçıvanlığa Mola Verin:
Çim biçme, ağaç budama ve bahçe bakımı gibi işlerden uzak durun.
Deniz Kenarını Tercih Edin:
Polen mevsimini, polen yoğunluğunun daha düşük olduğu için sahil kenarlarında ve denize kıyısı olan yerlerde geçirebilirsiniz.
Bahar Temizliği Yapın:
Bahar temizliği, evinizdeki alerjenleri azaltmanın iyi bir yoludur. Rutin yaptığınız bahar temizliğine ek olarak alacağınız küçük tedbirler hayatınızı daha da kolaylaştıracaktır.
Nevresimleri 60 Derecede Yıkayın:
Yastık, yorgan, çarşaf ve nevresimlerinizi alerjik olmayan toz geçirmeyen hurçlarda muhafaza edin. Çarşaf ve nevresimlerinizi 60 derecede yıkayın.
Halı Yerine Kilim Serin:
Halılar özellikle uzun tüylü olanlar ev tozu, mayt ve polenler gibi çeşitli alerjenleri biriktirir. Bu yüzden halılarınızı yıkanabilir kilimlerle değiştirin
Dr. Ahmet Selvi
Medical Park Sağlık Grubu