Ağız ve diş sağlığı genel sağlığın ayrılmaz bir parçası. Diş çürükleri ve dişeti hastalıkları yüzünden dünya nüfusunun % 90’ı risk altında. Oral hastalıklar; ülser ve kalp hastalıklarından kansere kadar birçok hastalığı tetikleyebiliyor
Dünya Dişhekimleri Birliği; işte bu riski kontrol altına almak ve ağız diş sağlığı konusunda toplum bilincini artırmak amacıyla 20 Mart 2013’ü Dünya Oral Sağlık Günü olarak ilan etti. Türk Dişhekimleri Birliği Başkanı Prof. Dr. Taner Yücel ‘’İyi bir ağız sağlığı en temel insan hakkıdır’’ dedi
Son zamanlarda kronik hastalıklar dünya nüfusunda her geçen gün derin yaralar açıyor... Kronik hastalıkların belki çok sık söz edilmeyeni ama en sık rastlanılanı ise ne yazık ki hep ihmal edilen; ertelenen veya yoksulluk yüzünden çaresi aranmayan ağız ve diş hastalıkları...
Diş çürüğü deyip geçmeyin; diş çürüğünün dünya genelinde nezleden sonra rastlanılan en yaygın ikinci hastalık olduğunu biliyor muydunuz? Ağız enfeksiyonları ve diş eti hastalıkları; ülserden kalp krizine, zatürreden kansere kadar birçok hastalığın sebebi olabiliyor.
‘İyi bir ağız sağlığı; en temel insan hakkıdır’
Ağız ve diş sağlığı ile genel sağlık arasındaki ilişkinin farkındalığını arttırmak ve optimal ağız sağlığına ulaşmak amacıyla; 20 Mart 2013 Dünya Dişhekimleri Birliği (FDI) tarafından Dünya Oral Sağlık Günü olarak ilan edildi. 20 Mart’ta FDI üyesi olan 150’den fazla ülke ile birlikte Türkiye’de de ağız ve diş sağlığı bilincinin artırılması için çeşitli etkinlikler ve çalışmalar yapılacak.
Türk Dişhekimleri Birliği (TDB) Başkanı Prof. Dr. Taner Yücel; 20 Mart’ın oral hastalıkların görülme sıklığını azaltmak adına farkındalığı arttırmak ve kişileri, aileleri, toplumları ve hükümetleri oral sağlığı dolayısıyla da sağlıklı bir yaşamı sağlamaya teşvik için fırsat doğuracağını söyledi. Prof. Dr. Yücel; “Ağız ve diş sağlığının genel sağlığın ayrılmaz bir parçası olduğu unutulmamalıdır. İyi bir ağız sağlığı; en temel insan hakkıdır’ dedi. Dünya Oral Sağlık Günü kapsamında bu yılın teması “Sağlıklı Yaşam İçin Sağlıklı Dişler” olarak kabul edildi.
ÖLÜMCÜL KRONİK HASTALIKLARLA AYNI RİSK
Türk Dişhekimleri Birliği tarafından yapılan açıklamada; ağız hastalıklarının başında gelen diş çürüğünün engellenebilir ve yönetilebilir bir hastalık olduğunun altı çizildi. 2011 yılında, Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar konusunda yayınlanan Birleşik Milletler Siyasi Deklarasyonu’nda ‘’oral bakım eksikliğinin, ölümcül kronik hastalıklar ile aynı risk faktörlerini paylaştığı’’ yönündeki yaklaşımına dikkat çeken Prof. Dr. Taner Yücel; ‘‘Diş çürüğünün günümüzde nezleden sonra dünyada en yaygın 2. hastalık olarak kabul edildiğini, son 30 yılda yüksek gelirli ülkelerin diş çürüğü görülme oranlarını aşağı çekseler de; orta ve düşük gelirli ülkelerde halen en yaygın hastalık olarak toplum sağlığını olumsuz olarak etkilediğini’’ söyledi.
AĞIZ KANSERİ GÖRÜLME SIKLIĞI YÜZDE 6.3
Türk Dişhekimleri Birliği tarafından yapılan açıklamada; kısaca şöyle dendi:
‘’Ağız ve diş sağlığımızı korumak; genel sağlığımızın korunmasında en önemli ve en birincil koşullardan biri. Ağız enfeksiyonları; üst solunum yolları hastalıklarına, zatürreye; diyabetten kardiyovasküler hastalıklara, eklem hastalıklarından ülsere hatta erken doğum ve düşüklere kadar birçok hastalığın tetikleyicisi. Global oral sağlığını tehdit eden üçüncü en önemli hastalık ise ağız kanserleri. Erkek bireylerde görülme sıklığı daha fazla olan ağız kanserleri en sık görülen kanser türleri arasında ilk 10’da yer alıyor; tütün ve alkol tüketimi hastalığı tetikliyor.’’
ÜLKEMİZİN DİŞ SAĞLIĞI HARİTASI
• Batı ülkelerinde diş hekimine gitme sıklığı yılda 5 iken ülkemizde 0.9.
• 2002’de kişi başına 0.33 diş fırçası düşüyorken 2010’da bu rakam sadece 0.94.
• Kişi başına düşen diş macunu miktarı 2002’de 65 gramken yıllara göre artış gösterse de 2010 yılı itibarıyla bu miktar sadece 110 gram.
• 5-9 yaş arasında süt ve daimi dişlerde ortalama çürük+dolgulu diş+çekilen diş sayısı 5.2.
• Çekilmiş diş sayılarına gelince tablo ürkütücü... 40-49 yaş grubunda 7; 50-59 yaş grubunda 13, 60 yaş ve üstünde 23; yarıdan fazlası.. Bir başka deyişle 65 yaş üstü bireylerin ağzındaki dişsizlik oranı yüzde 67.
AĞIZ SAĞLIĞI BİRÇOK HASTALIĞIN HABERCİSİ!
• Ağızdaki koku; düşük kan şekerinin habercisi olabilir.
• Kızamık, yanak içerisindeki karakteristik beneklerle kendini gösterir.
• Tüberküloz dil yüzeyinde ve ağız dokularında ülser yapabilir.
• Tükürük eksikliğine bağlı ağız kuruluğu diş çürümelerinin sebebidir.
• Tetanoz çene kaslarının kilitlenmesine sebep olur.
• C vitamini eksikliği olan iskorbüt, şişmiş ve kanayan dişeti ile diş kaybına neden olur.
• Bulimia sıklıkla diş yapısında gastrik asit nedeniyle aşınmaya sebep olur.
• Stres ve psikolojik bozukluklar; diş gıcırdatma, diş sıkma ve eklem problemlerine yol açabilir.
• Hamilelik sırasında frengi, fetusta diş ve damak bozukluklarına neden olabilir.
• Lösemi ağız ülserine yol açar.
• Şeker hastalığı yaraların geç iyileşmesine ve dişeti hastalıklarının daha kötüye gitmesine sebep olabilir.
• Ağız enfeksiyonları zatürre olma riskini artırır.
• Ağız, mide ülseriyle ilişkili bakterilere depo görevi görebilir.
• Dişeti hastalıkları diyabet komplikasyonları yaratabilir.
• Dişeti hastalıkları noma hastalığının başlangıcı anlamına gelebilir.
• Ağız bakterileri ile kalbin iç duvarının enfekte olması anlamına gelen endokardit bağlantılıdır.
• Dişeti hastalıkları kardiyovasküler hastalık riskini artırır.
• Dişeti hastalıkları erken doğuma ve düşük kilolu bebek doğumlarına yol açabilir.