Çin, Vietnam, Bangladeş, Hindistan gibi ülkelerde doğal olarak yetişir. İki önemli türü vardır:
1)Çin Tarçını (Cinnamomum cassia): Çiçek açma bittikten sonra toplanıp kurutulmuş çiçekler ve genç dalların kabukları tıbbi olarak kullanılır. Kalınlığı 2-3 cm olan dallardan çıkarılan kabuk, mantar tabakası ve dış kabuktan ayrıldıktan sonra güneşte 24 saat kurutulur.
2) Seylan Tarçını (Cinnamomum zeylanicum): Genç dallarının kabuklarından ve yapraklarından çıkarılan tarçın yağı tıbbi amaçlı kullanılır. Mantar tabakası ve en dış kabuktan ayrılmış genç sürgünlerin gölgede kurutulmasıyla elde edilir.
Aslında ağacın kurutulmuş kabukları kullanılır. Kabukların dış kısmında mantar tabakası bulunur ve grimsi renklidir. Tarçın baharatı, ağacının gövde ve dal kabuklarının dış kısmı sıyrıldıktan sonra kalan iç kabuğun kurutup öğütülmesiyle elde edilir. Ayrıca kabuklarının iç içe konularak rulo gibi kıvrılmasıyla da çubuk tarçın elde edilir.
İki türün kimyasal içerikleri farklıdır. İçeriğini de dikkate alarak tarçın üzerinde birçok bilimsel çalışma yapılmıştır. Bunlar, daha çok diyabet konulu bilimsel araştırmalardır.
Bunlardan birkaç tanesi:
-7 sağlıklı birey üzerinde yapılan bir çalışmada tarçının toplam plazma glukoz cevabında anlamlı derecede düşüş olmuş ve insülin duyarlılığı gelişmiştir. Yani bu deneyin gösterdiği, insanlarda tarçın tüketimi glisemik kontrol ve insülin duyarlılığı için önemli olduğudur.
-2009 yılında yapılan bir çalışmada, 14 günlük periyotlarda tarçın tüketiminin glukoz ve insülin hassasiyetinde gelişme meydana getirdiği gözlemlenmiştir.
-Yapılan başka bir çalışmadan 6 gr tarçın içeren puding tüketimi, gastrik boşalmayı yavaşlatarak (midede kalış süresi) tokluk kan şekeri seviyesini düşürmüştür. Fakat aynı etki 1 gr ve 3 gr lık kullanımlarda gözlemlenmemiş.
-Tip 2 DM li 79 hasta ile yapılan 4 ay süren bir çalışma yapılmış. Bu çalışmada 3 g suda çözünen tarçın bileşeni tüketen hastaların açlık kan şekerlerinde anlamlı düşüş olduğu görülmüş.
-HbA1C (geçmiş 3 aya ait kan şekeri profili göstergesi)si 7 den büyük olan ve Tip 2 DM' lu 109 hastada 90 gün boyunca günlük 1 gr tarçın verilmiş ve bu değerde anlamlı derecede düşüş gözlenmiş.
-Yapılan bir başka çalışmada polikistik over tanısı konmuş 15 hastada tarçının etkisi araştırılmış ve günde 1 gr tarçın kapsül alımının insülin hassasiyetinde düzelme sağladığı belirtilmiştir.
Ancak benzer çalışmalar postmepozal bireylerde yapılmış ve anlamlı bir etki görülmediği saptanmıştır.
SONUÇ OLARAK TARÇIN; diyabetli bireylerde anlamlı düzelmeler sağlamıştır. Ancak tarçın tüketimi ya da kapsül alımı için dozu ayarlama konusunda uzmana danışmak gerekir.
Sağlıklı bireylerde, sağlığı korumak ve günlük hayatta kan şekerini dengesini sağlamak için yediğiniz meyvenin üzerine toz tarçın serpebilir, içtiğiniz suya kabuk tarçın koyabilirsiniz. Ara öğünde içtiğiniz 1 bardak sütün içine 1 çay kaşığı tarçın koyabilirsiniz. Tarçının en etkili kullanım yolu yemekle beraber ya da yemekten sonra tüketimidir.
Ancak yapılan çalışmalar gösteriyor ki günlük 6 gr tarçın tüketimi aşılmamalıdır. Çünkü yüksek miktardaki tarçın tüketimi taşikardi yapabilir. Solunum hızını arttırabilir. Barsak hareketlerini arttırabilir. Bazı kişilerde uykusuzluk ve depresyona sebep olabilir. Kumarin adında bir madde içerdiği için antikoagülan (pıhtılaşmaya karşı ilaçlar)ve antiplatelet (kandaki trombosit sayısını azaltıcı ilaç) ilaçlarla etkileşebilir. Uzman kontrolünde tüketilmelidir. Emziren ve hamilelerde çalışma olmadığı için kullanımına dikkat edilmeli ve kullanılmaması daha doğru olur.
KAYNAKLAR:
1) *Tip 2 DM ve tarçın (http://tipdergisi.bozok.edu.tr/dosyalar/aralik_sayi3_2012/39-46.pdf)
2)Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Tarçının (cınnamomum sp.) Bazı Biyokimyasal Parametreler Üzerine Etkisi (http://www.neu.edu.tr/docs/