Prof. Dr. Yavuz Baykal, Halk arasında sıkça kulanı-lan bitkisel ürünlerin zararları ve tüketirken dikkat edil-mesi gereken noktalar hakkında bilgi verdi.
Bitkisel Ürünler İlaçlardan Güvenli Değildir
Bitkisel ürünlerde zayıflama ilaçlarından, aktarlarda satılan karışımlara, zayıflama çaylarına kadar çok ge-niş bir pazar söz konusudur. Birçok bitkisel kaynaklı ürünler yıllardır kullanılmakta ve yararlı olduğu bilinmektedir.
Bununla beraber bazı bitkisel ürünler kullanıcılar üzerinde ciddi yan etkilere neden olabilmekte-dir. Dikkat edilmelidir ki, bitkisel ürünler ilaçlardan da-ha güvenli değildirler. Hepsi olmamakla beraber bitkisel ürünlerin çoğu zararlı etkiler göstermektedirler. Ticaretini yapanlar kullanıcılara bu bitkisel ürünlerin ço-ğunun natürel oldukları söylemektedirler.
İlaçlardan farklı olarak bitkisel ürünler kullanılmadan önce test edilmezler ve dolayısıyla güvenli oldukları söylenemez.
Bu ürünlerden bazıları toksik maddeler ve polen içerir ki; bu durum bazı kişilerde hastalıklara neden olabilmektedir. Bazılarının içersinde üzerindeki etikette belirtilmeyen steroid ve östrojen gibi maddeler bulunabilmektedir. Bir kısmının içersinde ise arsenik, civa, kurşun ve pestisid gibi zehirli maddeler bulunabilmektedir.
Kullanılan Bitkisel Ürünlerde Dikkat Edilmesi gereken Durumlar;
Bir bitkisel ürünün üzerinde doğal olduğunu belir-ten bir etiketin bulunması onun güvenli olduğunu gös-termez. Örneğin kava ve eşek kulağı bitkisi ciddi kara-ciğer hastalığına neden olabilmektedir.
Bitkisel ürünler bir ilaç gibi düşünülerek, doğru kul-lanılmadığında veya büyük miktarlarda alındığında ciddi sağlık problemlerine neden olabilmektedir.
Hamile kadınlar veya emziren anneler özellikle dikkatli olmalıdırlar. Çünkü bu ürünler ilaç gibi etki gösterebilirler.
Bazı bitkisel ürünler ilaç gibi etki gösterdiğinden, kullanılan ilaçlarla etkileşerek, zararlı olabilmektedirler.
Birçok bitkisel kaynaklı ürünlerin içerisindeki aktif madde bilinmemektedir. Bu ürünlerin içerisinde onlarca, yüzlerce madde veya bileşik bulunmaktadır. Bilim adamları faydalı olduğu ileri sürülen ürünler içerisinde-ki bileşenleri tespit etmeye çalışmaktadırlar.
Yapılan araştırmalar sonucu bitkisel ürünlerin eti-ketleri üzerinde belirtilen bileşiklerin haricinde daha birçok maddeler tespit edilmiştir.
Bazı bitkisel ürünlerin içerisinde metaller, etiket-siz ürünler, mikroorganizmalar ve diğer maddeler bulunmaktadır.
Bitkisel Ürünler Sizi Hasta Edebilir!
Tedavi veya destek amacıyla kullanılmakta olan yüz-lerce bitkisel ürün mevcuttur. Bunlar içerisinde en çok bilinenler; sinameki, bitkisel çaylar, papatya türleri, yo-sun hapları, kondriotin sülfat, ekinezya, efedra, garlik, ginkgo biloba, ginseng, kava, glukozamin, melatonin ve fitoöstrojenlerdir.
Sık kullanılan ilaçlardan biri olan sinameki, vücuttaki suyun atılmasını hızlandırıcı etkiler içermektedir. Kullanılan diüretik çaylar (zayıflama ve form çayları) bağırsaklarda bulunan “mikrovillus” adı verilen tüycükle-rin kısalmasına ve düzleşmesine, dolayısıyla kabızlığa yol açmaktadır. Sinameki kullanıldığı durumlarda besin öğelerinin emilimlerinde sıkıntılar yaşanabilir. Mesela potasyum emilimi azalınca kalp kaslarına olumsuz yönde etki eder. Sonuç, kalp hastalığına kadar gidebilir.
Özellikle Zayıflamak için Kullanılan Yosun Haplarında Ciddi Yan Etkiler Söz Konusudur
Bu tip hapların içersinde “sibutramin” adlı iştah azaltıcı bir madde yer almaktadır. Gerçekte insanlar yosunla değil sentetik bir madde ile zayıflıyorlar ve madde kontrolsüz kullanıldığı için birçok kişinin ölümüne yol açmıştır. Doğadan toplanan mantarlar ile zehirlenen insanlara yönelik haberler basında bol miktarda mevcuttur. Doğadan toplanan ve demlenerek içilen papatyalar da kimi zaman ciddi zehirlenmelere yol açabilmektedir. Çok çeşitli papatya türlerinden bazıları böcek öldürücü, bir başkası migren, diğeri ise soğuk algınlığı tedavisi amacıyla kullanılmaktadır.
Yaşlılar ve Hastalar Özellikle Dikkat Etmeli
Kullanılmakta olan bu bitkisel ürünler bazı hastalık du-rumlarında güvenli değillerdir. Bu ürünler özellikle yaş-lı kişilerde tehlikeli olabilmektedir. Dolayısıyla bitkisel kaynaklı ürünleri aşağıdaki sağlık problemi olanlar kul-lanırken çok dikkatli olmalıdırlar.
Kanama problemi olanlar,
Kanserli hastalar,
Şeker hastalığı olanlar,
Prostat rahatsızlığı olanlar,
Sarası (epilepsi) olanlar,
Göz tansiyonu (glokom) olanlar,
Kalp hastalığı olanlar,
Hipertansiyonu olanlar,
Psikiyatrik hastalığı olanlar,
Parkinson hastalığı olanlar,
Karaciğer hastalığı olanlar,
Felçli hastalar,
Tiroid hastalığı olanlar,
Bağışıklık sistemi yetmezliği olanlar.
Bitkisel ürünleri kullanan ve cerrahi müdahale geçire-cek olan kişiler bu durumu mutlaka doktoruna belirt-melidirler. Çünkü bitkisel ürünler kanama ve anestezi-de bazı sorunlara yol açabilmektedir. Bu gibi durum-larda bitkisel ürünün iki hafta önceden kesilmesi ge-rekmektedir.
Bitkisel ürünler özellikle böbrek ve diyaliz hatsala-rında; kan basıncı, kan şekeri ve pıhtılaşma üzeri-ne tahmin edilemeyen etkiler ve elektrolit denge-sizlikleri nedeniyle zararlı olabilmektedir.
Bu Bitkileri Bu İlaçlarla Kullanmayın!
Ekinezya; aspirin ve kortizon tipi ilaçlarla,
Efedra; burun açıcı (dekonjestan) ilaçlar, kafein, tansiyon ve kalp ilaçları ile,
Garlik; Aspirin ve romatizma ilaçları ile,
Ginkgo biloba; aspirin, romatizma ilaçları, kan su-landırıcı ve idrar söktürücülerle,
Ginseng; aspirin-romatizma ilaçları, kalp ilaçları, şeker hapları, idrar söktürücülerle,
Glukozamin; idrar söktürücü ve insülinler,
Kava; Parkinson ilaçları ve kan sulandırıcılarla,
Melatonin; romatizmal ilaçlar, kortizon ve beta blokerler ile,
Kondriotin sülfat; aspirin ile birlikte kullanılmama-lıdır.
Prof. Dr. Yavuz Baykal