Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi İzzet Baysal Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde halk arasında 'çip tedavisi' olarak bilinen 'Naltrekson İmplantı' tedavisi sayesinde madde bağımlıları vücutlarına yerleştirilen çiple bağımlılıktan kurtuluyor.
Madde bağımlılığı tedavisinde ülkemizde az sayıda merkezde uygulanan ve halk arasında 'çip tedavisi' olarak bilinen 'Naltrekson İmplantı', Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi (BAİBÜ) İzzet Baysal Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde hastalara 6 ay önce uygulanmaya başlandı. Hastanede bu tedavi sayesinde bugüne kadar 6 kişi bağımlılıktan kurtuldu. Ağızdan ilaç uyumsuzluğu ve kontrol muayenelerine düzenli gelmeme gibi opioid bağımlılarında sık görülen tedavi uyumsuzluklarını aşmak için uygulanan özel bir tedavi yöntemi olan çip tedavisi, tekrar madde kullanımını kolaylaştıran yoksunluk semptomlarını da kesin biçimde kontrol altına alıyor. Tedavide naltrekson, bir ya da iki dikiş gerektiren küçük bir kesi ile cilt altına yerleştiriliyor. Yavaşça kana karışarak eriyen ve etkisi 8 ila 10 hafta arasında süren tedavi, pellet (çip) formu ile eroin bağımlılığında uygulanıyor. Madde bağımlılığında sadece çip desteğinin yeterli olmadığı bilindiği için tedavi ve ayakta terapi birlikte yapılıyor.
Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi İzzet Baysal Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekim Yardımcısı, AMATEM kurucu ve sorumlu hekimi Uzman Doktor Ayşegül Koç tedavi hakkında bilgi verdi. Çip tedavisinin cilt altına küçük bir operasyonla yapılabildiğini anlatan Ayşegül Koç, "Çip tedavisi, cilt altına küçük bir operasyonla yerleştirilen ve buradan her gün çok küçük miktarda ilacın karışmasıyla oluşturulan bir tedavi yöntemidir. 2 aylık, 3 aylık, 6 aylık ve 12 aylık formları var. Türkiye'de 3 aylık formları bulunmakta. Kişiyi çip takıldıktan sonra her 3 ayda bir, bir yıl boyunca çipin değiştirilmesini öneriyoruz. İhtiyacı olan hastalarda bu süre çok daha uzun olabilir. Çip tedavisi yalnızca eroin bağımlılarında değil, alkol bağımlılarında da kullanılan bir yöntemdir" dedi.
DEPRESİF YA DA İNTİHAR DÜŞÜNCESİ OLAN KİŞİLER DİKKATLİ KULLANMALI
Tedavi uygulanmadan önce bağımlı kişiye öncelikle arındırma tedavisi yapılması gerektiğini söyleyen Ayşegül Koç, "Uygulanan kişilerin uzun süre temiz kalmaları ve eroin kullanma ihtimalinin düşük olduğunu göstermiştir. Herkese uygulanmaz. Öncelikle uzman bir psikiyatrist tarafından kişinin değerlendirilmesi gerekir. Çip takılması için uygun olup olmadığı yönünde değerlendirme yapılır. Uygulamadan önce en az 7 ya da 10 günlük ayık kalma, temiz kalma süresi mutlaka olmalıdır. Bu nedenle uygulama yapılmadan mutlaka bir arındırma tedavisinin yapılması gerekiyor. Aynı zamanda kişinin akut karaciğer hastalığı ya da siroz hastalığının olmaması gerekir. Yine depresif ya da intihar düşüncesi olan kişilerde mutlaka dikkatli kullanılmalı" diye konuştu.
YAN ETKİLERİ
Tedavinin yan etkilerinden de bahseden Uzman Doktor Ayşegül Koç, "Genellikle hastalar tedaviye iyi uyum sağlar. Bazen istenmeyen yan etkiler ortaya çıkabilir. Örneğin uyku sorunları, baş ağrıları, cilt döküntüleri olabilir. Yine anksiyete belirtileri, huzursuzluk belirtileri, iştahsızlık, mide bulantısı ve enerji kaybı olabilir. Bunun yanında tedavi olan kişilerde standart eroin etkileri görülemeyeceği için kişi iyi bilgilendirilmezse artan dozlarda eroin kullanmasına bağlı aşırı doz yüklenmesi olabilir. Bu nedenle işlem öncesi kişi mutlaka eğitilmeli" dedi.
TEK BAŞINA ÇİP TEDAVİSİ YETERLİ DEĞİL
Ayşegül Koç, çip tedavisinin tek başına yeterli olmadığını ifade ederek, şöyle konuştu:
"İyi eğitim almış bir tedavi ekibi önderliğinde bireysel terapi, grup terapisi, aile terapisi ve yaşam beceri eğitiminin birlikte uygulandığı bir tedavi yöntemi olduğu unutulmamalıdır. Çip tedavisi ruhsatlandırılmış, ayaktan ve yataklı alkol madde bağımlılık ve tedavi merkezlerinde uygulanabilen bir yöntemdir. Büyük merkezlerde uzun süredir uygulanmakta. Bizim klinik merkezimizde de biz 6 aydır uyguluyoruz. Şu ana kadar 6 hastaya uyguladık. Uygulanması çok zor bir işlem değil. 5-10 dakikalık kısa bir işlemle uygulanabiliyor. Yurt dışı ilaç temiz listesinde bulunan bir ilaç. O yüzden ilaç fiyatının yüzde 20'sini hastanın ödemesi gerekiyor. ya da eczacısı ile bu evraklarını iletmesi gerekiyor. İlaç 3 ile 4 hafta içinde temin edilip, ulaştırılabiliyor. Geldikten sonra da 5-10 dakikalık bir işlemle hastaya yerleştirilebiliyor."
TEDAVİ SAYESİNDE KİŞİ UYUŞTURUCU ALSA DAHİ BİLİNEN ETKİLERİ GÖSTERMİYOR
İyi bir tedavi ekibiyle, çip tedavisi yöntemini uyguladıklarını belirten Koç, şu açıklamada bulundu:
"Çip tedavisi aldığı süre içinde kişinin vücudunda 3 ay boyunca ilaç olduğu için eroin alsa bile eroinin standart etkilerini göremeyeceği için almayı tercih etmemekte. Bu nedenle çip vücudunda olduğu süre içinde kişi maddeden uzak durmakta. Bu nedenle biz hasta taburcu olduktan sonra 1 yıl içinde 3 ayda bir çipin değiştirilmesini mutlaka öneriyoruz. İhtiyacı olan kişilerde bu süreç çok daha uzun olabilir. İyi eğitim almış bir tedavi ekibiyle bunu yapmaktayız."