Lenfatik sistemin bozulması durumunda dokudan yeterli ölçüde lenf sıvısı emilmesi olanaksız hale gelir.Sıvı dokuda birikerek gözle görülür ve elle hissedilir bir şişkinlik oluşturur.Bu olgu hekimler tarafından "lenfödem"olarak adlandırılır.
Lenfatik sistemin bozulması doğuştan yani gelişimsel nedenlerle oluşanlara primer lenfödem,ameliyat,radyoterapi,enfeksiyon veya yaralanma gibi faktörlerden kaynaklananlara sekonder lenfödem denir.
Lenfödem teşhisi ancak bir uzman hekim tarafından konulabilir.Uzman genellikle hastalık öykünüzü dinlledikten ve etraflı bir muayene yaptıktan sonra,hangi tür ödemin sözkonusu olduğunu belirler.Eğer teşhisiniz kesinlik kazanmamış ise,kötü huylu rahatsızlıkları da gündem dışı bırakmak amacıyla bazı hallerde ultrason muayenesi,endirekt lenfografi ve lenfosintigrafi gibi modern görüntüleme yöntemlerine başvurabilir
Şunu kesinlikle unutmayalım hastalığınızın ilerlememesi için tedaviye harfi harfine uymanız gerekmektedir.Kompleks fiziksel terapi adı verilen yöntem son derece başarılı sonuçlar vermiş ve lenfödem tedavisinde kullanılan belli başlı yöntemler arasında yerini almıştır.bu yöntem çerçevesinde yapılan uygulamalar ;
Lenfatik şişliğin drene edilmesi.
Değişikliğe uğramış ve sertleşmiş bağ dokusunun yeniden yapılandırılması.
Kas pompalarının etkinliğinin artırılması
Manuel lenf drenajı
Özel bir dekompresif lenf masajı,günde bir veya iki kez verilir. bu teknik,lenfatik yollar üzerinde boşaltım ve tekrar kompresyon yapan özel manuel hareketleri içerir.bu terapi,venöz dolaşımda lenf sıvısının,olması gerektiği gibi,engelsizce akışını destekler,kol ve bacakların normal veya normale yakın bir hale gelmesini sağlar.Bunu,lenfatik ağda bulunan ve vücudun çeşitli yerlerini dolaşarak ilerleyen deri altındaki lenf damarlarını kullanışlı hale getirerek yapar.
Etki altında olan kol ve bacaklara bandajlama yapılmadan önce manue lenf drenajı safhaları uygulanır.Bu amaçla kullanılan bandajlar,minimum düzeyde esnektir ve lenfödem nedeniyle azalan doku basıncını telafi eder.Bu tedavinin önemli bir parçasıdır,çünkü azalan doku basıncı artırılır ve etki altında olan veya bacağın tekrar lenf sıvısı ile dolması engellenir.
Bandajlar gece boyubir dahaki MLD seansına kadar sarılı olarak kalır.tedavi süresinin sonunda kol veya bacak normal veya yakın bir duruma geldiğinde,hastaya kompresyon çorabı verilir.Sonrasında hastaya verilecek egzersizler de büyük önem taşımaktadır.
Lenfödem tedavisi ülkemizde bu işin eğitimini almış fizyoterapistler tarafından uygulanmaktadır.Çok güzel sonuçlar elde edilmesine rağmen bu tedavi birçok hekim ve hasta tarafından bilinmemektedir.
Oysaki en başında tedaviye başlanması hasta için çok önemlidir.Önlem alınmadığı takdirde çok farklı probler ortaya çıkmaktadır .halk arasında fil hastalığı olarak bilimektedir.hastalar tedaviden sonrada çok iyi eğitilmelidir...
Merkezimizde şu ana kadar aldığım bütün hastalarda gözle görülür bir şekilde iyileşme elde ettim.
Cildinizi korumak için bazı noktalara dikkat edebilirsiniz. Bulaşık - çamaşır yıkama veya bahçe ile uğraşırken mutlaka eldiven kullanın.
En ufak sıyrık veya kesikte hemen yarayı iyi temizleyin ve mikrop kırıcı ile cildinizi koruyun. Kızarma ve şişmede hemen doktorunuza başvurun.
Şişmiş kol veya bacağınızı güneş ve güneş yanığından koruyun.
Kol veya bacaklarınızı iyi kurulayın özellikle parmak aralarını nemli bırakmayın. Mantardan kendizi koruyun.
Tırnaklarınızı keserken tırnak makası kullanın. Kendinize ait bir makasınız olsun.
Dikiş dikerken yüksük kullanın.
Şiş olan kolunuzdan tansiyon ölçtürmeyin ve kan aldırmayın (iğne yaptırmayın.
Tedavi sorası iyilik halini devam ettirmek için mutlaka lenfödem çorabı giyinin.
Fizyoterapist Seda Güler