Bir anne, bebeği için sonsuz bir özveri gösterir ve bebeği kaç yaşına gelirse gelsin bir anne için fedakarlığın sınırı yoktur. Gebelikte iyi beslenmek ise annenin bebeğine karşı ilk ve belki en büyük sorumluluğudur. Çünkü bir hayatın temelleri gebelik sürecinde atılır. Bebeğinizin yaşamındaki sağlığı, zeka seviyesi, hatta boyu kilosu bile gebelik döneminde annenin beslenmesi ile doğrudan ilişkilidir. Bu nedenle genetik alt yapı haricinde, gebeliğiniz boyunca doğru beslenme ve kontrollerle, bebeğinizin yaşamında önemli değişimler sağlayabileceğiniz hep aklınızda olmalıdır.
Gebelikte doğru beslenmenin kuralları klasik sağlıklı ve dengeli beslenme ile benzerdir.
Sık ve az yemek yemelisiniz.
Öğün vakitleriniz düzenli olmalı, asla öğün atlamamalısınız. Mümkün olduğu kadar küçük ara öğünler yapmalısınız. Midemizin üçte biri yemek, üçte biri sıvı ile dolu olup, diğer üçte biri boş olmalıdır.
Bol su içmelisiniz.
Günlük 2.5-3 litre su içmeye çalışmalısınız. İlk etapta bu çok zor gelebilir; “Midem bulanıyor, karnım şişiyor, tuvaletten çıkamıyorum gibi şikayetler geçicidir, vücut bu sisteme 3-5 gün içinde alışacaktır.
Protein ve vitamin ağırlıklı beslenmelisiniz.
Her gün 2 bardak süt, 1 kase yoğurt ve bir parça peynir, haftada en az 3 yumurta mutlaka tüketmelisiniz. Sebze meyve başlıca yiyeceğimizdir. Et, tavuk, balık, baklagiller mutlaka haftada en az birer öğün yenmelidir.
Kuru yemişler çok faydalıdır.
Ceviz, badem, fındık, fıstık, incir, kuru kayısı en çok tercih etmeniz gerekenlerdir. Kuruyemişleri tuzlanmamış ve kavrulmamış, çiğ olanlarından yemeye özen gösteriniz. Yemekten sonra tatlı niyetine ya da ara öğün olarak kullanabilirsiniz.
Karbonhidratları doğru kullanmalısınız.
Ekmekleriniz, mümkün olduğunca kısıtlanıp işlenmemiş, tahıl oranı yüksek ekmekler olmalıdır. Yoğun kepekli, tam tahıllı, tam buğday vb. Ekmekleri tercih etmenizde fayda vardır. Ekmek ne kadar beyaz ise o kadar lezzetlidir ama bizim beyaz undan uzak durmamız gerekmektedir. Pilavı seviyor ve vazgeçemiyorsanız mümkün olduğu kadar esmer pirinç ya da bulgur pilavını tercih etmelisiniz. Makarnanın da kepekli olması gereklidir. Patatesin ise kabuklu olarak fırında pişirilmesi makbuldür.
Tuzu asgaride tutmak gerekir.
Tuzumuz mutlaka iyotlu olmalı ve sadece yemeklerde az miktarda bulunmalıdır, salata vb besinlere tuz koymak gereksizdir. Turşu ya da salamura ürünler asla soframızda olmamalıdır.
Şeker, ihtiyacınız olan son besindir.
Özellikle işlenmiş şekerin evinizde dahi olmaması en iyisidir. Çaya ya da diğer içeceklere şeker koymak ise artık çocuklukta kalması gereken bir alışkanlıktır! Tatlılardan kaçınmak en doğrusudur ama yine de “tatlı yemeden duramam” derseniz, 2 madlen büyüklüğünde bitter çikolata ya da çok az şekerle evde hazırlanmış sütlü tatlılar tüketebilirsiniz. Az şekerli kabak tatlısı ya da şekersiz pişmiş incir tatlısı da az sıklıkla tüketilebilir. Geleneksek yöntemlerle hazırlanan dondurma da iyi bir tatlı alternatifidir. Bal da gebelik için uygun bir tatlı kaynağıdır.
Market ürünlerinden kaçınmak gerekir.
Bisküvi, kraker, gofret, hazır kekler vb. hayatımızdan çıkmalıdır. Bu ürünler bize geçici olarak enerji ve hatta neşe verse de çok kısa süre sonra tekrar açlık hissettirecektir. Hazır gıdalar, konserveler fazla katkı maddesi içermektedir, besin değerleri de düşüktür.
Yediğiniz her şey taze ve doğal olmalıdır.
Yiyeceğimiz ürün ne kadar az işlenmiş ise o kadar iyidir. Meyve, meyve suyundan üstündür ya da cevizi yiyeceğimiz zaman kırmak, kırılmış hazır ceviz tüketmekten daha iyidir. Sebze meyvelerimiz taze olmalı ve mevsiminde yenmelidir.
Ne içtiğiniz önemlidir.
Su başlıca içeceğimiz olmakla birlikte süt, ayran (tuzsuz), taze sıkılmış meyve suları, limonata (şeker yerine bal denenebilir, taze nane eklenebilir) gebeler için sağlıklı içeceklerdir. Siyah çay, yeşil çay, ıhlamur, adaçayı yine tüketilebilir seçeneklerdir. Ancak bitki çayı adı altındaki karışımların tümü güvenilir değildir.
Yağlardan korkmanıza gerek yok!
Süt, yoğurt ve peynirde az yağlı ürünleri tercih etmenize gerek yoktur. Bunlar bize kilo aldırmaz. Yemeklerimiz sadece zeytinyağı ve tereyağ ile pişirilmelidir. Yağda kızarmış besinler uygun değildir çünkü kızartma işlemi ciddi anlamda besin değerini düşüren bir işlemdir.
Kurutulmuş besinler sağlıklıdır.
Uygun koşullarda kurutulmuş meyve ve sebzeler besin değerlerini korumaktadır. Kurutulmuş üzüm, incir, kayısı, erik gibi meyveler ve domates, biber, fasulye, patlıcan gibi sebzeler öğünlerinize değer katacaktır.
Kaçınmamız gerekenler:
Acı ve baharatlı besinlerden uzak durmakta fayda vardır, direkt olarak bebeğe zarar vermezler ama zaten gebelikte hassas olan midenizi yıpratıp beslenmeyi bozarak dolaylı yoldan sorun çıkarırlar. Kahveden kaçınmak uygundur ama çok bağımlı iseniz haftada bir fincan kahvenin kimseye zararı olmayacaktır (Mideniz dışında!). Tatlandırıcılar gebelikte asla uygun değildir. Alkol ve sigara ise gebelikte sözü bile edilmeyecek baş düşmanlardır!
Bu kurallara uygun beslendiğinizde kendiniz ve bebeğiniz adına doğruları yerine getirmiş olursunuz, gebelikte yaşanacak birçok problemden de korunmuş olursunuz. Düşük riski, erken doğum riski, gebeliğe ait yüksek tansiyon, şeker gibi gebeliklerin majör problemlerinde iyi beslenmenin etkisi büyüktür.
Gebeliğinizin her aşamasında sizin ve bebeğin durumuna göre doktorunuz sizi sık sık uyaracak, bazı ilaveler ya da eksiltmeler, hatta gerekirse diyetisyen desteği verecektir.
Gebelikte kilo alımı kişiden kişiye çok değişmekle birlikte, toplamda 10-12 kg idealdir. 5kg altı ve 15 kg üstü, birşeylerin yanlış olduğunu düşündürür. İlk üç ay hiç kilo almamak en doğrusudur, sonra bebeğinizle birlikte sizin de kilonuz YAVAŞ YAVAŞ artmalıdır
GEBELİKTE DİYET YAPILABİLİR Mİ?
Gebelikte diyet yapmak, hele de kilo vermeye çalışmak güvenli değildir. Diyet siz ve bebeğiniz için zararlı olabilir. Bazı diyetler sizin demir, folik asit, bazı vitamin ve minerallerden mahrum kalmanıza yol açabilir. Gebelikte karşınıza çıkacak bazı problemlerde (gebelik diabeti, hipertansiyon vb.) ya da çok düşük kilo - aşırı kilo gibi özel durumlarda doktorunuz ve diyetisyeniniz size özel diyetler önerebilir. Asla kendi kararınızla diyet yapmamalısınız.
En doğrusu, diyet yapmayı düşünmek yerine bu 9 ayı iyi bir beslenme alışkanlığı edinmek için değerlendirmektir. Üstelik bu alışkanlığa eşinizi de dahil edebilirsiniz. Beslenme altyapısı düzgün hazırlanmış bir bebeğiniz olacağı için gebeliğinizi, ailece sağlıklı beslenmeye başlamak için bir fırsata dönüştürebilirsiniz. Üstelik doğumdan sonra iyileşme sürecinizin hızlanması, sütünüzün kolay gelmesi, gebelik kilolarınızın kolayca verilebilmesi de iyi geçirilmiş bir gebelikten size kalan hediyeler olacaktır.