Yaşanan uykusuzluk, baş ağrısına yol açabildiği gibi, baş ağrısı da uykusuzluğa neden olabiliyor. Bu nedenle baş ağrısı şikayeti olan kişilerde uyku özelliklerinin, uyku şikayeti olan kişilerde ise baş ağrısının sorgulanması gerekiyor.
Uyku ve baş ağrısı birçok noktada neden ve sonuç ilişkileri ile kesişiyor. Azalan ya da uzayan uyku süreleri, uykuda diş gıcırdatma ve uyku-apne sendromu olmak üzere birçok uyku sorunu baş ağrısına neden olabiliyor. Ağrı sırasında uyumak, ağrıyı geçirebiliyor ancak baş ağrısı uykuya dalmayı ve uykuyu sürdürmeyi zorlaştırabiliyor. Yetersiz ve kalitesiz uyku, ağrının tekrar başlamasına sebep olabiliyor. Anadolu Sağlık Merkezi Nöroloji Uzmanı Dr. Ferda Korkmaz Özkanoğlu, uyku kaynaklı baş ağrıları hakkında bilgi veriyor.
Uyku İle İlişkili Migren Sıklığı Yüzde 16
Dr. Ferda Korkmaz Özkanoğlu, "Birçok migren hastası hafta içi azalan, hafta sonu ise artan uyku süresi ile baş ağrısının tetiklendiğini tecrübe etmiştir" diyor. Beynin uyku-uyanıklık ritmini düzenleyen merkezinin migren ataklarının ritminden de sorumlu olduğunu dile getiren Dr. Ferda Korkmaz Özkanoğlu, kronik migrende ise değiştirilebilir risk faktörleri içinde uykunun da yer aldığını hatırlatıyor. Artan yaş ile birlikte migren-uyku ilişkisinin daha da belirginleştiğini vurgulayan Dr. Özkanoğlu, "Yapılan bir çalışmalarda 20-30 yaş aralığında uyku ile ilişkili migren sıklığı yüzde 16 iken, 31-40 yaş aralığında yüzde 27, 41-50 yaş aralığında yüzde 38, 51-60 yaş aralığında yüzde 45, 61-70 yaş aralığında yüzde 58'e kadar çıkıyor" diyor.
Uyku Apne Sendromu İle Küme Baş Ağrısı Paralel Gelişiyor
Küme baş ağrısının, özellikle genç erişkinlerde, erkeklerde ve sigara içenlerde daha sık görüldüğünü ifade eden Dr. Özkanoğlu, ağrının tipik olarak tek taraflı, göz çevresinde ve çok şiddetli ancak kısa süreli olduğunu, baş ağrısının olduğu taraftaki gözde küçülme, yaşarma, kızarma, burunda tıkanma ve akma, yüzün yarısında şişmenin de eşlik edebildiğini vurguluyor. Bu ağrı ataklarının belirli dönemlerde peş peşe gelip kümeleşebileceği gibi devamlılık da gösterebildiğini ifade eden Dr. Özkanoğlu, ağrılar sıklıkla sabah erken saatlerinde -çalar saat baş ağrısı- ya da uykuya daldıktan bir saat sonra başladığını belirtiyor. Küme baş ağrısı olan kişilerde uyku apne sendromu sıklığının genel topluma nazaran daha fazla olduğunu ifade eden Dr. Özkanoğlu, "Uyku apne sendromu ile küme baş ağrısının birbirini tetiklemesinden ziyade birbirine paralel gelişen durumlardır. Uyku apne sendromunun tedavisi ile küme baş ağrılarının da gerilediği gözlenmiştir" diyor.
Hipnik Baş Ağrısı
Sadece uyku sırasında başlayan hipnik baş ağrısının genelde 50 yaş üstünde ve çok nadir görüldüğünün altını çizen Dr. Ferda Korkmaz Özkanoğlu, "Genellikle uykuya daldıktan bir iki saat kadar sonra, çoğunlukla tüm başta, 30-60 dakika kadar oldukça şiddetli, zonklayıcı tarzda şiddetli bir ağrıdır" diyor.
Günaydın Baş Ağrıları
Günaydın baş ağrıları da denen sabah baş ağrılarının önemli bir nedeninin uyku-apne sendromu olduğunu vurgulayan Dr. Ferda Korkmaz Özkanoğlu, bu nedenle sabah baş ağrısı olan kişilerin uyku özelliklerinin mutlaka irdelenmesi gerektiğinin altını çiziyor. Dr. Özkanoğlu, uyku-apne sendromunda soluğun gece boyu defalarca durması ile oksijen miktarının düştüğü, karbondioksit oranının yükseldiği, kan basıncının (tansiyon) arttığı, toplardamarlardaki genişleme nedeni ile kafa içi basıncının arttığı, kalp hızının değişkenlik gösterdiği ve mikro uyanıklıklarla uykunun defalarca bölündüğünü belirtiyor. Uyku süresince yaşanan bu kaotik durumun hem uyku anına hem de uyanık olunan zamana ait etkileri olduğunun altını çiziyor.