Alerjik Sinüzit ve Akut Sinüzit Ne Demektir?

Uzm.Dr. Faruk Akçay

Alerjik Rinit; Alerjik bünyeye bağlı olarak bazı alerjenlerin tetiklediği; devamlı veya sık tekrarlayan geniz akıntısı ve veya burun akıntısı, sık hapşırık, burun, geniz kaşıntısı şikayetlerinin olduğu durum. Alerjik Sinüzit; Alerjik rinitin tetiklediği sinüs enfeksiyonudur. Bu sinüzit genellikle kronik sinüzit olarak ortaya çıkıp; şikâyetler uzun sürelidir veya sık olarak tekrarlayabilir. Sinüzit; Burun ve göz çevresindeki kemiklerin içinde bulunan boşluklara “sinüs”; bu boşlukların içini döşeyen mukozanın iltihaplanmasına “sinüzit” denir. Akut Sinüzit; Tipik olarak “viral üst solunum yolları enfeksiyonu” da denen bir “nezle”yi takiben ortaya çıkar. Burun ve sinüs mukozasındaki (özellikle drenaj kanalındaki) şişlik, sinüsten buruna salgı akışını bloke ederek, sinüs içinde göllenmesine ve sekonder bakteri enfeksiyonuna (sinüzite) yol açar. Ayrıca, burun polipleri, büyük geniz etleri, konka hipertrofileri ve septal deviasyon gibi burun anatomik bozuklukları, alerji ve bazı kalıtsal mukoza hastalıkları da mekanik ve fonksiyonel drenaj bozukluğu yaparak sinüzite yol açabilirler. Bu nedenler genellikle kronik sinüzit nedenleridir. Akut ve kronik sinüzitin belirtileri birbirinden farklıdır. Akut sinüzit daha şiddetli şikâyetler ile kendini gösterir. Ağrı en sık görülen şikâyettir. Bu, baş ağrısı, yüz ağrısı, göz çevresinde ağrı şeklinde olabilir. Genellikle öne doğru eğilmekle artan dolgunluk tarzında tarif edilebilen bir ağrıdır. Ayrıca burun tıkanıklığı, koyu kıvamlı ve sarı-yeşil renkli burun akıntısı, koku duyusunda azalma, geniz akıntısı, ateş, çene ve dişlerde ağrı, ağız kokusu, burun kanaması, göz kapakları ve yüzde şişme gibi belirtiler olur. Öksürük hem akut hem de kronik sinüzitin belirtisidir. Kronik sinüzitte şikayetler daha az şiddetlidir ancak süre olarak 3 aydan uzun sürer. Sanılanın aksine ağrı daha az hatta bazen belli belirsizdir. Hastada daha çok burun tıkanıklığı, öksürük, geniz akıntısı, koku almada azalma veya kötü koku rahatsız eder. Bunun dışında yine burun tıkanıklığı, yüzde dolgunluk hissi ve ağız kokusu olur. Kronik sinüzitte zaman zaman şiddetli ağrı, ateş ve akıntı ile giden akut enfeksiyon atakları olabilir. Nasıl Teşhis Edilir? Hastanın şikâyetleri dikkatlice sorgulanmalı, tam bir KBB muayenesi yapılmalıdır. Ancak akut sinüzitte muayene sırasında çoğu zaman burun içinde akıntı görülüp teşhis konulabilse bile kronik sinüzitte bu genelde pek mümkün olmamaktadır. Hastanın şikâyeti ve muayene bulguları muhakkak radyolojik yöntemler ile desteklenmelidir. Bunun için en çok çekilen film Waters filmi denilen klasik grafilerdir. Ancak klasik grafilerde yanılma payı oldukça yüksektir. Bu yüzden kronik sinüzit düşünülüyorsa hastanın bilgisayarlı tomografisi muhakkak istenmelidir. Hastada tümöral bir oluşum düşünülmüyorsa bilgisayarlı tomografi ideal görüntüleme yöntemidir. Cerrahi tedavi düşünülen hastalarda tomografi cerrahi sırasında da yol gösterici olacaktır.