Okul müdürlükleri, yaşça kayıt hakkını elde eden çocuklardan 66, 67 ve 68 aylık olan çocukları, velisinin vereceği dilekçeyle, 69, 70 ve 71 aylık olan çocukları ise ilkokula başlamaya hazır olmadıklarını belgeleyen sağlık raporuyla okul öncesi eğitime yönlendirebilir veya kayıtlarını bir yıl erteleyebilir."
Sevgili Anne Babalar,
Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Resmi Gazete'de yer alan Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliği'nin 15'inci maddesinin ikinci fıkrasında yapılan değişiklik şöyle:
"Okul müdürlükleri, yaşça kayıt hakkını elde eden çocuklardan 66, 67 ve 68 aylık olan çocukları, velisinin vereceği dilekçeyle, 69, 70 ve 71 aylık olan çocukları ise ilkokula başlamaya hazır olmadıklarını belgeleyen sağlık raporuyla okul öncesi eğitime yönlendirebilir veya kayıtlarını bir yıl erteleyebilir."
Bir yıl kayıt ertelemek yeterli mi?
Yönetmelikte yapılan bu değişiklik gerçekten sevindirici bir gelişme. Diğer taraftan tek başına kesinlikle yeterli değil. Çünkü ilkokul 1. sınıf çocukların okul hayatında çok önemli bir dönüm noktasıdır. Bu dönemde çocukların aldığı yaraların kapanması oldukça zordur. Bu dönemde çocuk okul hayatına nasıl bir başlangıç yaparsa o şekilde ilerleyecektir. Eğer çocuk yetersizlik duygusunu yaşarsa kendini yetersiz, başarısız hissedecek ve bu yanlış algı ile okul hayatında başarısız bir şekilde ilerleyecektir. Çocuğun 1. sınıfa başlamaya hazır olmadan başlaması birçok olumsuzluğu beraberinde getirecektir.
Eğer anne baba çocuk okula hazır olmadığı halde okula başlamaması konusunda dilekçe vermez ve çocuğun okula hazır olamadan okula başlamasını kim engelleyecek? Biliyoruz ki bazı hırslı anne babalar çocuklarının okul hayatına erken başlayıp başarıyla devam etmesini, hiçbir şeyden eksik kalmamasını istiyor. Tabi bu durumun çocuğuna vereceği zarardan habersizler.
Türkiye’deki eğitim sisteminde ve çocuk büyütme dinamiklerinde çocukların 72 aydan önce okula hazır olmadıkları çok açıkken daha erken 1. Sınıfa başlama kararının velinin isteğine bırakılması tartışılır. Çünkü eğer veli isterse bu yaştaki çocuklar 1.sınıfa başlayacaklar. Fakat bu yaş çocukları için okullarda gerekli alt yapı çalışması yapılmadı. Öğretmenler bu yaş grubunun ihtiyacına göre eğitim verebilecek özel bir eğitime sahip değiller. Daha önce de belirttiğim gibi 1.sınıfa erken yaşlarda başlatan Ülkelerde okulöncesi eğitim de erken yaşlarda başlıyor ve okulöncesi eğitim alan çocukların yüzdesi de %90’nın üzerinde yer alıyor. Türkiye’de aynı şartlar mevcut değil. Bu durumda veli isteğine bırakılmadan eğitim yaşının tekrar eski yaşa getirilmesi daha doğru olurdu.
Aynı zamanda 69-71 aylık çocukların sağlık raporu alarak zaten hazır olması beklenmediği ilkokul 1. sınıfa başlamaya hazır değil diyerek çocukta bir özür varmış gibi raporlanması ne kadar doğru tartışılır.
Vatan Gazetesinin haberine göre Anadolu Eğitim-Sen 2000 öğretmenle yaptığı ankette 60-66 ay çocukların eğitim sisteminden fayda görmediklerini ortaya koymuştur. Sonuçlar şu şekilde;
- Birinci sınıfların yüzde 44’ü boylarına uygun olmayan sıralarda bir ders yılı oturmak zorunda kaldı.
- 60-66 aylık çocukların yüzde 67’sinin en az 1 kez altına kaçırdı.
- Üst yaş gruplarındaki öğrencilerin tamamı Nisan ayında okumaya geçerken, 66 ay altındaki öğrenciler için bu oran yüzde 18’de kaldı. Yani 60-66 ay aralığında kalan çocukların yüzde 82’si yani her 5 çocuktan 4’ü Nisan ayında okumaya geçemedi.
-Anket çalışması 4+4+4 eğitim sistemine öğrencilerin olduğu kadar öğretmenlerin de yabancı olduğunu ortaya koydu. "1.sınıflarda yapılan sistem ve müfredat değişikliğine ilişkin herhangi bir eğitim aldınız mı?" sorusunu ise öğretmenlerin yüzde 65’i eğitim almadım diye cevaplarken, yüzde 31’i bu yönde eğitim aldığını ama işe yaramadığını, yüzde 4’ü ise eğitim aldığını ve işe yaradığını bildirdi (Kaynak: Vatan Gazetesi).
Benzer şekilde Vatan Gazetesinin haberine göre İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün daha önce kamuoyuna yansıyan kapsamlı 4+4+4 raporu da 4+4+4 eğitim sistemindeki eksikleri vurguluyor. Rapora göre;
- Derslik ihtiyacı giderilmeli
- 40 dakikalık derste 60 aylık çocukların oturmaları, dikkatlerini derse vermeleri mümkün değildir. Sınıflarda 60-84 ay aralığındaki çocukların bir arada bulunması ciddi sorundur.
- Okula hazırlık dönemlerinin 60-70 ay arasındaki öğrencilere 3.5 ay, 70 ay üzerindekilere de 1 ay yapılmalı.
- Okul bahçe duvarları yükseltilip çizgi film karakterleri ile süslenmeli
- Kapsamlı düzenleme yapılmadan önce pilot uygulamalara bakılmalı
- Okulların fiziksel şartlarının 60 aylık çocuklar için yeniden düzenlenmesi gerekmektedir (Kaynak: Vatan Gazetesi)
Kısacası 4+4+4 eğitim sisteminde 1. Sınıfa başlama yaşı ve okulöncesi eğitim konuları tekrar gözden geçirilmeli. Yapılan araştırmalar ve raporların sonuçları dikkate alınarak çocukların fayda görecekleri, onların ihtiyaçlarına ve yaşlarına uygun bir eğitim sistemi düzenlenmelidir.
Buda ancak okulöncesi eğitim konusunda yapılacak gelişmelerle mümkündür. Çocukların hepsinin okulöncesi eğitim alması ve gelişimlerini desteklemeleri gerekir. 1. Sınıfa başlarken de yumuşak bir geçiş yaparak çocuk ister 72 aylık olsun, ister 80 aylık olsun çocuğun duygusal, sosyal ve zihinsel açıdan okula başlamaya hazır olup olmadığı dikkate alınmalıdır.
Bunun yanı sıra okulöncesi eğitim alan ve ilkokul 1.sınıf ve hatta 2. Sınıfa devam eden çocuklar için okullarda ayrı mekanlar düzenlenmeli ve fiziki şartlar bu yaş çocuklarının özelliklerine göre ayarlanmalıdır. Örneğin oyun alanları, sıraların büyüklüğü, sınıflarda minderlerin olması, sevimli görsellerin olması, vb. gibi. Bunun yanı sıra okulöncesi eğitimi alan öğretmenlerin bu yaş grubu ile çalışması ve müfredata göre de tekrar eğitim almaları da önemlidir.
Çocuğunuzun ilkokul 1. sınıfa hazır olarak başlaması dileğiyle,
Uzman Pedagog Sevil Yavuz
Çocuk, Ergen ve Aile Psikologu,
Öğretim Görevlisi, Oyun Terapisti
Parenting Skills & Counseling Center
www.pedagogsevilyavuz.com