Dr. Hastane.Com.Tr Doktoru Hastane.com.tr
Öncelikle sebepleri sıralamak gerekirse, Kulak Burun Boğaz hastalıklarının başlıcaları; burun tıkanıklığı, geniz eti, sık bademcik iltihabı, sinüzit, allerji, işitme azlığı, orta kulak iltihabı, yabancı cisimler, burun kanamaları olarak karşımıza çıkıyor. Aslında özellikle çocuklarda görülen hastalıklar birbiriyle direkt veya dolaylı olarak ilişkili olmasıyla dikkati çekiyor.
1. Septal Deviasyon
Burun bölmesinde (septum) eğrilik söz konusudur. Genellikle doğuştandır veya doğum travmasına bağlıdır. Bu çocuklarda mümkün olduğu kadar burun serum fizyolojiklerle açık ve temiz tutulmaya çalışılır. Çocukta 18 yaşına kadar kemik ve kıkırdağın gelişmesi devam ettiğinden cerrahi bir girişim büyüme noktalarını bozacağından tercih edilmemelidir. Ancak çok ileri tıkanıklık ve dolayısıyla aşırı rahatsızlıklar sonucu taşıyorsa basit ve sadece burun pasajını açmaya yönelik cerrahi yapılması uygundur.
2. Adenoid Vejetasyon
Burun deliklerinin genze açıldığı kısımda her çocukta olabilecek adenoid doku dediğimiz et vardır. Bunun şikâyet oluşturabilmesi için belli bir büyüklükte olması gerekir. Büyük geniz eti burun tıkanıklığı, horlama, ağzı açık uyuma gibi şikâyetlere yol açar. Östaki borusu orta kulağın basıncını ayarlayan bir boru görevi olan ve orta kulağı genze bağlayan kısımdır. Geniz eti varlığında bu borunun tıkanmasına ve dolayısıyla orta kulakta sıvı toplanmasına sebep olur. Bu durumda antibiyotiklere cevap alınmıyorsa geniz eti ameliyatı yanında kulak zarlarına ventilasyon TÜP’ü dediğimiz ve bir kaç çeşit olarak bulunan plastik tüpler takılır. Böylece orta kulak bu tüp vasıtasıyla havalanmış olur.
3. Kronik Tonsillit (Sık Bademcik İltihabı)
Bir yılda 7-8 kez, iki yılda 5’er kez veya üç yılda 3’er kez bademciklerin iltihabı söz konusu olduğunda kronik tonsillitten söz edilir. Bilindiği gibi bademcikler ağız girişinde koruyucu olarak yer alırlar. Görülen bademciklerin yanı sıra dil köküne doğru Lingual tonsiller denen iki koruyucu doku ve birde genizdeki adenoid doku ile toplam 5 adet koruyucu bademcik diyebileceğimiz doku vardır. Bu beşli doku bir halka gibi boğaz girişinde bulunurlar ve” Waldeyer” halkası olarak adlandırılırlar. İşte bu açıdan bademcik operasyonlarında korumasız kalınma konusu yanlıştır çünkü bu halkanın sadece çürümüş ve işlevini yapmayan iki halkası dışarı alınıyor geride kalan halkalar görevlerini sürdürürler. Bazen bademcikler aşırı büyük olduğu ve boğaz girişini dolayısıyla nefes alma ve yutmayı engellediği içinde alınabilirler.
4. Sinüzit
Sinüslerin iltihabı olarak anlaşılır. Çocukta geniz akıntısı, burun tıkanıklığı, bazen baş ağrısı ve geceleri artan kuru öksürük vardır. Sinüzit yapan sebeplerin en belli başlısı burun tıkanıklığıdır. Bunun örneklerini üst satırlarda konuşmuştuk. Sinüzit tedavisinde genellikle antibiyotikler, antihistaminikler, dekonjestanlar kullanılır. Burun temizliği çok önemlidir. Çocuğa sümkürmeyi öğretmek gerekir. Sık tekrarlayan sinüzitlerde tedavi burun tıkanıklığı, allerji,sık grip olma gibi nedenleri tedavi ederek ortadan kaldırmak gerekir.
5. Alerji
Her insan hayatının herhangi bir döneminde kendini belli edebilen, birden fazla nedene bağlı olan, genetiğin rol oynadığı bir beden tepkisidir. Günümüz teknoloji ve kimyasal atıkların kol gezdiği dünyada, çevre kirliliği, soluduğumuz havanın kirlenmesi ve dolayısıyla bizim bunlarla temasımız sonucu alerji oranı her gün artmaktadır. Bu durum karşısında kortizonlu ilaçlar (spreyler, iğneler, tabletler), antihistaminikler, aşılar gibi başvurduğumuz seçenekler mevcuttur. 6-) İşitme azlığı Doğuştan veya geçirilen bir hastalığa bağlı olarak ortaya çıkar. Birçok nedenden ötürü çocuklarda işitme azlığı oluşabilir. Mesela kulaklarda buşon (Kulak kiri), orta kulak iltihapları (Bakteriyel veya seroz sıvı birikmesi), geçirilen şiddetli bakteriyel veya viral hastalıklar( Ör.menenjit), genetik faktörlere bağlı doğumsal , kulak zarının delinmesi, ototoksik ilaçların (Kulağa zararlı etkisi olan ilaçlar) kullanımı gibi faktörler arasında yer alır.
7. Otit (Orta Kulak İltihapları)
Çocuklarda en sık görülen hastalıklardandır ve tanı ile tedavisi çok önemlidir. Burun tıkanıklığı veya geniz etine bağlı orta kulak iltihapları veya sinüzit, grip gibi enfeksiyonları takiben bakteri veya virüsün östaki borusundan orta kulağa ulaşmasıyla oluşur. Östaki borusu çocuklarda kısa ve geniş olduğundan orta kulak erişkinlerinkine göre dışarıya daha açık ve hassastır. Seroz otitlerde antibiyotik tedavisine cevap alınamıyorsa zara tüp takılması ve akut otit de ise etkili antibiyotiklerin seçimi önemlidir. Bazen ortakulakta biriken su miktarı zar iterek şiddetli kulak iltihabına yol açar ki bu durumda parasentez (zarın çizilmesi) ve sıvının akıtılması gerekmektedir.
8. Yabancı Cisimler
Burun tıkanıklığı yapan başka bir sebeptir. Çocuklar boncuk, tespih, silgi, lastik parçası ve oyuncakların plastik parçalarını buruna sokarlar. İçerde kalan yabancı cisim burundan akıntıya ve rinite (burun iltihabı) yol açarlar. Sinüzit ve alerjik rinitten farkı bu burun akıntıları tek taraflı ve kötü kokuludur. Tedavide cismin çıkartılması ve gerekirse antibiyotik tedavisi eklenmesi şeklindedir.
9. Burun Kanamaları
Sık görülen bir rahatsızlık olarak dikkati çeker. Burun kanamalarının büyük çoğunluğu kılcal damarların kanaması ile oluşur. Sinüzit ve alerjik rinit gibi burunu etkileyen enfeksiyonlar burun kanamalarını başlatabilir. Bazen pıhtılaşma faktörlerinin eksikliği ve doğumsal hastalıklarda burun kanaması etkeni olabilir. Burun kanamasında amaç kanamanın nedenini ortaya koyup tedavi etmektir. Burun kanaması olduğu zaman çocuk oturur şekilde iki parmakla her iki burun kanadına basınç yaparak beklemek daha sonra soğuk su ile burun içini ve pıhtıları temizlemek gerekir, ardından yine burun kanatları bastırılır ve KBB doktoruna başvurulur.
Bu tavsiyeler, genel bilgilerdir. Fakat unutmayınız ki, özel rahatsızlığınız için en iyi tavsiye, şikâyetlerinizi dinleyen ve sizi muayene eden doktorunuzun tavsiyesidir.