Uzm.Dr. Orhan Coşkun
Eklemlerde, özellikle sabahları daha fazla olan ve hareketle gün içinde azalan ağrı yakınması, eklemde kızarıklık şişlik gibi yakınmalar daha çok iltihabi (romatolojik) hastalıkları düşündürür. Bu hastalıklar içinde en sık görüleni Romatoid artrittir. Özellikle erişkin hastalarda ve kadınlarda, erkeklerden 3 kat daha fazla görülür. Romatoid artirit daha çok küçük eklemleri (parmaklar, el bileği, dirsekler) simetrik olarak tutan ve zaman içinde eklemlerde harabiyete neden olarak hasar bırakan bir hastalıktır. Tutulan eklemlerde şişlik, ağrı, hareket kısıtlılığı ve sabah tutukluğu (yani kişi sabah kalktığında uzun süre ellerini açıp kapatmakta, hareket ettirmekte zorlanma olup gün içinde şikayetlerinin azalması) görülür. Romatoid artrit ayrıca akciğer (nodülleri), deri (özellikle dirsek bölgesinde subkutan nodül) ve göz bulgularına da neden olabilir. Tanısında, mevcut klinik bulgulara ilaveten Hemogram, Sedimentasyon, CRP, RF (romatoid faktör) gibi kan tetkikleri de yardımcı olur.
Aynen romatoid artritteki gibi eklem tutulumu yapan ancak deformasyon bırakmayan bir hastalık ta SLE'dir. Özellikle kadınlarda görülen ağız içinde tekrarlayan yaralar, yüzde kelebek tarzı kızarıklık, güneşte vücudunda döküntüler oluşması, saçlarda dökülme, kansızlık, parmaklarda şişlik, ara ara nefes alıp verirken göğüs yan kenarlarında ağrı, depresyon gibi bulgular bu hastalığın bulgularındandır. Ayrıca yapılacak kan tetkiklerinizde Hemogram (lenfopeni, anemi olması), ANA, Anti Ds DNA, Sedimentasyon tetkikleriniz yapılabilir. Ayrıca diğer romatolojik hastalıkların da araştırılması gerekir. Bir romatoloğa başvurmanız, tanı ve tedavinizin düzenlenmesi gerekir.
Kan değerlerinde düşüklük, genellikle demir eksikliğine bağlı olmakla beraber, folik asit, B12 eksikliği, sürekli kan kaybı, kanın damar içinde yıkılması, kemik iliğinde yeterince üretilememesi, genetik hastalıklara (talasemi gibi), romatolojik hastalıklara bağlı olarak kansızlık olabilir. Demir, kan yapımında ve vücutta kullanılan birçok enzimin yapısında kullanılan bir elementtir. Ferritin, demir depolarını gösteren bir testtir ve demir eksikliğinde düzeyi düşer. Demir eksikliğinde önce ferritin düşer daha sonra kansızlık gelişir. Tedavideyse önce kansızlık düzelir, sonra demir depoları dolar yani ferritin yükselir. Demir eksikliğine bağlı kansızlıkta, halsizlik, çarpıntı, nefes darlığı, konsantrasyon bozukluğu, hiçbir şey yapmama isteği, üşüme gibi şikayetler görülebilir. Tedavide kansızlığın derecesine göre, eğer çok düşükse parenteral (damardan tedavi) tedavi ile başlanıp, daha sonra ağızdan hapa geçilerek en az 6 ay süreyle ilaç kullanmanız gereklidir.
Tanınız ve tedaviniz için bir iç hastalıkları veya hematoloji hekimine başvurmanızda fayda var.
Geçmiş olsun.