Dr. Hastane.Com.Tr Doktoru Hastane.com.tr
- Hemoroidinizi çözmek için mutlaka kabızlıktan kurtulmak gerekir.
- İçimizdeki sıkıntıyı atamamanın ne demek olduğunu sanırım her insan bilir. Dışkılama da içimizdeki sıkıntıdan kurtulmanın en kolay yoludur.
- Dışkılamanın sıklığı ve hacmi şahıstan şahısa değişir ve normalin ne olduğunu tayin etmek bu durumda zordur.
- Normal dışkılama haftada 3-12 defadır ve hergün sabahları kahvaltı sonrası yapılması uygundur.
Kabızlık Terimi:
Günlerce sebebi belli olmayan dışkılama gecikmesi, haftada 3 ve daha az dışkılama, az miktarda, sert kıvamda, kuru, seyrek ve zor dışkılama olarak tarif edilebilir. Dışkılamada güçlük, dışkılama sonrası boşalmamışlık duygusu kabızlık olarak algılanmamalıdır.
Kabızlık bir belirtidir, kesinlikle bir hastalık değildir.
Kabızlık; açlık ve posa bırakmayan diyetle beslenme sonucunda. kalın barsağın ilk kısmına ulaşan materyalin azlığı, bazı nörolojik hastalıklarda olduğu gibi, kalın barsağın dışkıyı ileri doğru iten hareketlerin azalması ve son barsak ve anüste organik, nörolojik, psikolojik nedenlerle dışkının dışarı atımını engelleyen olaylarda olduğu gibi, dışkılama mekanizmasının bozulması durumunda meydana gelir.
Dışkılama alışkanlığında yeni meydana gelen değişiklikler, uzun süre kabızlık çeken kişiler, iştahsızlık, kilo kaybı, şiddetli karın ağrısı veya dışkılama ile birlikte kan gelmesi durumu akla kanser, şeker hastalığı, guatr vb. hastalıkları getirmeli ve doktora acilen başvurulmalıdır.
Nedenleri
1. Diyet faktörleri; Yetersiz sıvı alınması, lifsiz yani bitkisel yiyeceklerin sindirilmeyen kısımlarını içermeyen besinlerle beslenme, düzenli yemek yememe, sağlıklı yiyecekler yenilmemesi vb. Lif bitkisel yiyeceklerin sindirilmeyen kısımlarıdır. Lifler gaitanın hacmini arttırır. Lifler su tutarak gaitanın miktarını ve su içeriğini arttırırlar. Bu şekilde kalın barsak hareketini arttırırlar.
2. Fiziksel inaktivite; Hareket azlığı, uzamış yatak istirahati.
3. Gebelik
4. İleri yaş; Yaşlılarda uygun dışkılama pozisyonunu engelleyen bozukluklar, eklem sorunları.
5. İlaçlar; Kabızlık ilaçlarının yanlış ve uygunsuz kullanımı, anestazik ilaçlar, antiasidler, antikolinerjikler, antidepresanlar, antihipertansifler vb.
6. Metabolik bozukluklar; Guatr bezi hastalığı, şeker hastalığı, hipopotasemi, hiperglisemi, üremi, amiloidoz vb.
7. Endokrin bozukluklar
8.Kültürel faktörler; Dışkılama ihtiyacının uygun koşullar olmadığı için baskılanması.
9. Anüsün, rektumun ve kolonun dar olması ve fonksiyonel bozuklukları, diverticolzis coli, barsak kanserle vb. Doğuştan olma bozukluklar, barsakta gaitanın ilerlemesini zorlaştıran hastalıklar.
10. Nörojenik anormallikler; Parkinson hastalığı, kanserler, multipl skleroz, tabes dorsalis vb.
11. Psikolojik faktörler; Stres.
12. Çevresel faktörler,
13. Sık Lavman yapılması.
Tanı
- Fizik muayene,
- Laboratur testleri,
- Kalınbağırsak filmi veya rektoskopik tetkikler,
- Kolonoskopi.
Tedavi
1. Lifli besinlerle beslenme;
- Yulaf ekmeği,
- Buğday kepeği ile yapılan ekmekler,
- Elma, armut vb meyvaların kabukları,
- Tahıl taneleri,
- Kahverengi pirinç.
Kısaca kabuklu meyveler, pişmemiş sebzeler, fındık ve ceviz gibi yemişler, erik, kepek ya da çavdardan yapılmış ekmek ve diğer mamuller, zencefilli kekler, ayran, yoğurt ve reçeller sık yenmelidir. Tost, beyaz undan yapılmış ekmek, peksimet, koyu çay, muz, elma püresi, pirinç ve lop yumurtadan kaçınılmalıdır.
2. Dışkılama terbiyesinin barsaklarımıza verilmesi;
Yani kahvaltı sonrası tuvalet ihtiyacı olsun veya olmasın tuvalete gidip 10-20 dk oturulmalıdır. Barsaklarda oluşan bir hareket hiçbir zaman engellenmemeli ve barsaklarda bir hareket hissedilir hissedilmez tuvalete gidilmelidir. İhtiyaç hissedilmese bile tuvalete mümkünse hergün aynı saatlerde gidilmelidir.
3. Düzenli beslenme;
Düzenli yemek yenilmeli, öğün atlanmamalıdır. Lokmalar iyice çiğnenmeli, yemekler acele edilmeden yenilmelidir. Sabahleyin aç karna birkaç adet kuru kayısı, kuru incir veya kuru erik üzerine 1-2 bardak su içilmesi vb. diyet alışkanlıklarını geliştirilmesi.
4. İlaç tedavisi,
Ozmotik dışkılatıcılar yani magnezyum tuzları, sodyum fosfat, laktiloz vb. Sıvı vazelin ve mineral yağlar. Hekime danışmadan herhangi bir laksatif alınmamalıdır. Duphalac şurup vb.
5. Lavman,
6. Egzersiz,
7. Sıvı alımının arttırılması,
Çok miktarda sıvı içilmelidir yani en az 3 su bardağı. Mümkünse her yemekten önce büyükçe bir bardak su içilmelidir.
8. Ameliyat.
Kabızlık nedenlerinden birçoğu bugün ameliyat ile tedavi edilebilmektedir. Kabızlık tedavisinde ameliyatın son çaredir.
Kabızlık Hakkında Bilinmeyenler
- Kabızlık şikâyetleri sinsice başlar, uzun yıllar sürer, önce ilaçlar ile kontrol edilebilir halde kalmakta ve sonra ilaçlara da direnç kazanmaktadır.
- Özellikle kadınlar ve yaşlılar kabızlıktan mağdur olurlar.