Ömrü uzatma ve yaşlanmayı önleme amacıyla birçoğumuz haplarla vitamin takviyesi yapıyoruz. Ancak yapılan araştırmalara göre, antioksidan takviyesi ile yok etmeye çalıştığımız 'serbest radikaller' vücut için gerekli ve yokluğu daha çok hastalığa sebep oluyor. Uzmanlar, vitamin takviyelerinin işe yaramadığı gibi zararlı olabileceğini belirtiyor.
YAYGIN KANI: ANTİOKSİDAN İLE YOK EDİLEN SERBEST RADİKALLER VÜCUT İÇİN YARARLIDIR
California Teknoloji Enstitüsü'nde başarılı bir bilim adamı olan ve 1954'teki çalışmasıyla Nobel Kimya Ödülü kazanan Linus Pauling, vitamin takviyeleri ile ilgili yazdığı yazılarla ünlenmişti. Özellikle 1980 - 1990 yılları arası vitamin haplarının satışları artmıştı. Pauling'e göre, C vitamini antioksidan içeriğe sahiptir ve serbest radikaller olarak adlandırılan tepkici molekülleri etkisiz hale getirerek yararlı olur.
Ancak yapılan deneylerde, uzmanlar antioksidan takviyesinin her derde deva olduğu fikrine karşı çıkmaya başladı.
DENEYLER AKSİNİ GÖSTERDİ
- 1970-80'lerde fareler üzerinde yapılan deneylerde diyetlerine antioksidan takviyesi yapılarak ya da doğrudan damardan şırınga edilerek yaşlanmanın ve hastalıkların önüne geçilmeye çalışıldı, ama sonuç alınamadı.
- İnsanlarla yapılan uzun süreli klinik deneyler de pek olumlu sonuç vermedi. 1994'te 50'li yaşlarında 30 bine yakın Finli ile yapılan deneyde gruptakilerin yarısına antioksidan özelliğiyle bilinen beta-keroten verilmiş, bu grupta akciğer kanserinde yüzde 16 artış gözlenmişti.
- Daha sonra menopoza girmiş Amerikalı kadınlara 10 yıl boyunca B vitamininin bir türü olan folik asit verilmiş, bu grupta, takviyeyi almayanlara oranla meme kanserinde yüzde 20 artış kaydedilmişti.
- 1996'daki başka bir deneyde 1000 sigara tiryakisine dört yıl beta keroten ve A vitamini takviyesi verilmiş, bunlardaki akciğer kanseri ve ölüm oranında yüzde 28 ve yüzde 17 artış görülünce deney çabuk bitirilmişti.
- Bu deneyler iyi beslenemeyen kesimlerle yapıldığında daha olumlu sonuç alınmıştı. Fakat buna rağmen 27 klinik deney üzerinde 2012'de yapılan bir değerlendirmede antioksidan takviyesinin yararlı olmadığı sonucuna varıldı.
- 7 araştırmada takviyenin kalp ve damar hastalıkları ile pankreas kanseri riskini azalttığı, 10 araştırmada herhangi bir fayda görülmediği, geri kalan 10'unda ise akciğer ve meme kanseri riskinin arttığı görüldü.
'SERBEST RADİKELLER TEHDİT DEĞİL, SAĞLIK İÇİN GEREKLİ'
Bir zamanlar her sorunun nedeni olarak görülen serbest radikallerin aslında sağlığımız için gerekli olduğu fikri ise giderek güçleniyor. Bu moleküller hücre içinde haber taşıyıcı bir rol oynuyor. Onların yokluğu hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyüyüp çoğalmasına, yani kansere neden olabiliyor.
'YOKLUĞU ENFEKSİYONA AÇIK HALE GETİRİYOR'
Ayrıca onların yokluğu vücudumuzu enfeksiyona daha açık hale getiriyor. Zararlı bir bakteri ya da virüsün vücuda girmesiyle serbest radikallerin sayısı da artarak bağışıklık sistemini harekete geçiriyor. Bağışıklık hücresi olarak bilinen akyuvarlar bu bakterileri kuşattığında da serbest radikaller bu hücrelerin içinde bakteriyi parçalayarak ortadan kaldırıyor.
Kısacası sağlıklı bir bağışıklık sistemi serbest radikallere bağlıdır. Bu nedenle antioksidanlarla onları ortadan kaldırmaya çalışmak vücudu bazı enfeksiyonlara açık hale getireceği için doğru değildir.
EN DOĞRU VİTAMİN TAKVİYESİ GIDA YOLUYLA; MEYVE - SEBZE İLE
Kimse bütün antioksidanlar gibi C vitamininin de sağlık açısından önemini inkâr edemez. Ancak vücutta belli bir antioksidan eksikliği kesin ise takviye almak doğru olabilir. En doğru seçenek ise antioksidanları birlikte çalışacak şekilde karışık halde gıda yoluyla almaktır.
Bunun için bol sebze ve meyve içeren bir beslenme en iyisidir. Doktorlar bunu garanti altına almak için günde beş farklı meyve ve sebze yemek gerektiğini söylüyor.