Evli çiftlerin, kadının düzenli adet görmesine ve düzenli cinsel ilişkiye girmelerine (haftada 2-3 kez) rağmen bir yıl içinde gebe kalamama durumlarında infertilite (kısırlık) söz konusudur.
İnfertilite’nin (kısırlık) Sebepleri Nelerdir?
Erkeğe Bağlı Sebepler
Sperm sayısının, hareketinin, normal oranının bir veya birkaçının düşük olması
Azospermi (semende hiç sperm bulunmaması)
Ejekülasyon (boşalma) problemleri
İnfeksiyon
Küçük yaşta geçirilmiş ateşli hastalıklar
Genetik problemler
Varikosel
Kadına Bağlı Sebepler
Tüplerin tıkalı olması
Yumurtlama problemleri (Hormonal, operasyona bağlı gibi.)
Rahimin iç yapısı ile ilgili problemler
Rahimin ağzı ile ilgili problemler
Endometriosis
Karın içini kaplayan zara (Periton) ait problemler
Kadının yaşı
Bilinmeyen Sebepler
Gebe kalamama nedeniyle doktora başvuran çiftlerin % 10 – 15 ‘inde yapılan tetkikler sonucunda hiçbir sebep bulunamamıştır.
Teşhis Yöntemleri Nelerdir?
Spermin tetkik edilmesi (Spermogram): Spermin iyi bir merkezde değerlendirilmesi büyük önem taşımaktadır. Yanlış değerlendirilmiş sperm nedeniyle vakit kaybeden çiftlerin sayısı maalesef az değildir.
Mümkünse bir tüp bebek merkezinde bu işlemin yapılması uygundur. Son ilişkiden 3 veya 5 gün sonra doğru bir şekilde (Sabun kullanılmaması gibi.) verilen sperm idealdir. Bazı durumlarda bir iki hafta ara ile tekrarlanması gerekir. İyi değerlendirilmiş bir sperm tedavinin yönlendirilmesini sağlar.Gerekli görülürse hormon ve kültür testleri istenir.
Hiç sperm görülemediği durumlarda hastaya ileri tetkikler yapılır.Bunların sonucunda sperm üretiminin var olduğunun tespiti amacıyla testis biopsisi yapılabilir.Spermin dışarı gelmesini sağlayan kanallarla ilgili problemlerde ise spermin toplandığı yerden yapılan aspirasyon ile sperm elde edilebilir.
Genetik inceleme: Bazı durumlarda erkekte genetik tahlil yapılması gerekir.
Rahim kanallarını ve rahimin içini gösteren röntgen filmi (Histerosalpingografi): Halk arasında ilaçlı rahim filmi olarak bilinen bu yöntem en sık kullandığımız yöntemdir.Tüplerin açık veya kapalı , rahimin içinde bir düzensizliğin var olup olmadığının belirlenmesi ,rahmin şekil bozukluklarını anlamak amacıyla kullanılan bir yöntemdir.
Laparoskopi (Karın içinin ışıklı bir boru sayesinde incelenmesi): Bu yöntem karın içinin durumu , tüplerin açık olup olmadığı , yumurtalık ve tüp komşuluğunun durumunun tespit edilmesi ve yapışıklıklar , endometriosis gibi durumlarda ise aynı seansta tedavi yapma amacıyla kullanılır.
Histereskopi (Rahim içinin ışıklı bir boru sayesinde incelenmesi): Rahim ağzından rahim boşluğuna sokulan bir ışıklı boru ile rahim içi incelenir.Rahim içindeki şekil bozuklukları , yapışıklıklar , polip ve myom gibi oluşumlar teşhis ve tedavi edilebilirler.
Hormonal tetkikler: Adetin 2. veya 3. günü yapılan bazı hormon tetkikleri teşhis ve tedavinin yönlendirilmesi ve düzenlenmesi için gereklidir.Tiroid bezinin çalışması incelenebilir.Göğüsten süt gelmesine sebep olan prolaktin hormonu düzeyi belirlenebilir. Bazı durumlarda daha başka hormonal testlere ihtiyaç duyulabilir.
Kültür antibiyogram: İnfeksiyon durumlarında tedavisi gereklidir.
Ultrasonografik inceleme: Kadına yapılacak ultrasonografi ile yumurtalıklarının durumunu saptamak , rahim içi tabakasını değerlendirmek mümkündür.
Tüm teşhis yöntemlerinin sonuçlarının ışığında çift için en uygun tedavi aşamaları ve bunların nasıl gerçekleştireleceği saptanır.