Kan şekerinin yükselmesi olarak tanımlanan diyabetin ülkemizde 20 yaş ve üzeri kişilerin %13.7'sinde görüldüğü tespit edilmiştir. Diyabetin daha da yaygınlaştığını ve önlem alınmazsa çok ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini söyleyen Obezite ve Metabolik Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Alper Çelik, diyabetin mutlaka kontrol altında tutulmasının gerekliliğine değindi.
Diyabet Neden Olur?
İnsülin, kan şekerinin düzenlenmesinde büyük rol oynayan bir hormondur ve pankreasın beta hücrelerinden salgılanan hormonların en önemlisidir. Ancak pankreas yeterli miktarda insülin hormonu üretemezse ya da ürettiği hormonu etkin bir şekilde kullanamazsa, enerjiye dönüşmesi gereken glukoz kanda birikir ve kan şekerini yükseltir. Eğer kan şekeri kontrol altına alınamazsa organları ciddi anlamda tehlikeye sokabilir.
Diyabet Hangi Sağlık Sorunlarına Neden Oluyor?
Diyabet kontrol altında tutulamazsa ilerleyen dönemlerde bazı sakatlıklara sebep olan komplikasyonlar gelişebilir. Diyabet tedavisi aslında sadece kısa vadede diyabetin yol açtığı semptomları ortadan kaldırmaya yarar. Ancak bu geçici çözümler diyabetin ilerlemesine ve geri dönüşü olmayan problemlerin oluşmasına sebep olur. Diyabet hastalarının neredeyse %80'i kardiyovasküler hastalıklar yüzünden hayatını kaybetmektedir. Bu yüzden bu hastalığı önlemek için kan şekerini kontrol altına almak yeterli değildir. Trigliserid ve kolesterol değerlerinin de kontrol altında tutulması gerekir.
Kan şekeri değerlerinde anormallik olan hastalarda göz ve retinanın etkilenmesi sebebiyle görmede bozukluklar meydana gelebilir ve dikkat edilmezse bu durum körlükle bile sonuçlanabilir. Diyabet hastası erkeklerde sık karşılaşılan cinsel problem ise sertleşme sorunudur. Bu durum kişinin evliliğini tehlikeye atabilir ve hastayı psikolojik olarak etkileyebilir. Uzun yıllar diyabet hastalığı ile boğuşan ve kan şekerini kontrol altında tutamayan kişiler damar sertliği ve damar tıkanıklığı ile karşı karşıya kalırlar. Diyabet yüzünden eğer böbrek damarları etkilenmişse ciddi böbrek problemleri ortaya çıkar. İlerleyen dönemlerde böbrek yetmezliğine dahi sebep olarak hastayı diyalize mahkum edebilir.
Eğer diyabet yüzünden sinir uçları etkilenirse nöropatik rahatsızlıklar oluşabilir. Hastada şiddetli ağrılar görülebilir ve his kaybı yaşanabilir. Bununla birlikte karşılaşılan en ciddi komplikasyon ise ayak yaraları ve ayak yaralarının sebep olduğu tedavi edilemeyecek boyuttaki parmak ve bacak gibi uzuvlarda oluşan ülserlerdir. Bu inatçı ülserler, maalesef ampütasyona varan kayıplarla ya da kesilmeler ile sonuçlanabilir. Bu yüzden siz siz olun kan şekerinizi sık sık kontrol etmeyi ihmal etmeyin. Doğru beslenme alışkanlığı ve ilaç tedavisiyle lipid değerlerinizi de kontrol altında tutmanız son derece önemlidir. Kan şekeriniz ayarlı olursa hem yaşam kalitenizi hem de yaşam sürenizi artırmış olursunuz.
Obezite ve Metabolik Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Alper Çelik