Genellikle 7-12 yaş arasında görülen çocuk tiklerinin önemini Reem Nöropsikiyatri Merkezi'nden Dr. Mehmet Yavuz, sizler için anlattı…
ÇOCUĞUNUZUN TİKİ Mİ VAR?
Tik, istem dışı ve ani olarak ortaya çıkan belli bir amacı olmayan kas kasılmalarına denir. Motor veya ses çıkarma şeklinde görülür. Motor tikler yani hareket tikleri burun kaldırma, dudak kenarlarının çekilmesi, boyun bükme, ses tikleri ise, boğaz temizle, burun çekme olarak görülmektedir.
NEDEN ORTAYA ÇIKAR?
Genellikle psikolojik nedenlerle ortaya çıkan tikler, anne – baba tutumu, kardeş kıskançlığı, okulda yaşadığı sorunlar ya da geçirdiği travmatik bir olay sonucunda ortaya çıkmaktadır. Psikolojik nedenlerinin yanında anne karnında yaşanan sorunlar, bazı enfeksiyon hastalıklarının da tiklerin ortaya çıkmasına neden olduğu bilinmektedir.
Tike sahip olan çocuk sosyal anlamda bir takım zorluklarla karşılaşır. Okulda arkadaşları ile birlikteyken tiklerini bastırmaya çalışır. Bu esnada öğretmenini dinlemeyebilir, derse odaklanamama gibi sorunlar yaşayabilir. Arkadaşları arasında alay konusu haline gelmemek için tiklerini saklaması çocuğun arkadaşlarından uzaklaşarak içine kapanmasına, huzursuz olmasına neden olur. Tiklerin ortaya çıkmasının nedenleri arasında 'taklit' yer almaktadır. Küçük yaşlardaki çocuklar anne- baba ya da öğretmeninin bazı hareketlerini taklit ederek alışkanlık haline getirebilir. Sık sık tekrarlanmasından dolayı da tik oluşur. TİKLER KALICI MIDIR?
Çocuklarda görülen tikler kimi zaman kalıcı kimi zamanda belli bir süre sonra geçebilir. 1 yıldan daha fazla süren tiklere 'uzun süren tik bozukluğu' denir. Burada en önemli görev anne-baba ve öğretmene düşmektedir. Ebeveynlerin çocuklarını sürekli uyararak onları rencide edecek davranışlarda bulunması tiklerin geçmesine değil aksine çocuğun huysuzlanması ve kaygılanmasına neden olur. Öğretmen ve aile iş birliği sağlayarak çocuğun bu durumu sağlıklı bir şekilde atlatmasına destek olunması gerekir. TEDAVİ ŞART!
Ebeveynlerin en başta bilmesi gereken çocuğunuzun bu davranışları isteyerek değil istemeden yaptığını kabul etmek olacaktır. Aile ve çevreden gelen uyarılar tiklerin geçmesine değil artmasına neden olmaktadır. Tikler bazen beyinde bir takım nörokimyasal bozukluklardan kaynaklanabilir. Böyle bir durumda ebeveynin çocuğa olan yaklaşımı azarlama, kızma, sürekli uyarı halinde olmamalı. Bu sadece çocukta var olan stres ve huzursuzluğun artmasına sebep olur. Tikler genellikle ergenlik döneminden sonra geçerler. Bazı durumlarda ise kalıcı olarak devam edip kişiyi rahatsız edebilir.
Tik bozukluğu tedavisinde çocuk ile birlikte aile de destek almalıdır. Anne babanın bu durumla ilgili bilgili olması çocuğun bu rahatsızlığı daha kolay bir şekilde atlatmasında büyük oranda yardımcı olacaktır. Tik bozukluğuna müdahale edilmediği zaman kalıcı olabilir bu yüzden erken teşhis ile müdahale edilip uzman hekimler tarafından destek alınması gerekmektedir.