CİHAN DEMİRCİ - Türkiye Spina Bifida Derneği Başkanı ve Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ceval Ulman, Türkiye'de bin canlı doğumun üçünde görülen, bebekte felce ve organ kaybına neden olan spina bifida hastalığına karşı anne adaylarını uyardı.
AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Ulman, "spina bifida"nın ayrık omurga anlamına geldiğini söyledi.
Toplumun hastalığı pek tanımadığını belirten Ulman, "Spina bifidaya yönelik Türkiye'de birtakım çalışmalar var. Görülme sıklığı doğuya doğru gidildikçe artıyor. Dünyada da sıklıkla görülen bir hastalık. Son yıllarda yapılan çalışmalarla Avrupa ülkelerinde bu rakam bin doğumda bir görülme oranına düşürüldü. Spina bifida bebeklik döneminde tedavi edilmediğinde felce ve çoklu organ kayıplarına neden oluyor." diye konuştu.
Gebelik öncesi alınacak birtakım tedbirlerle hastalığın önlenebileceğini aktaran Ulman, şu bilgileri verdi:
"Anne adayı gebe kalmadan önce hekim gözetiminde kontrollerini yaptırmalıdır. Anne karnındaki bebek iyi beslenmezse ve vitamin eksikliği söz konusu olursa omurgası ayrık olarak dünyaya geliyor. Bu nokta gebeliğin ilk 26 gününde şekillenen bir durumdur. Daha sonra anne hamile kaldığını öğrenip vitamin kullanmaya başlasa dahi iş işten geçmiş oluyor. Doğacak bebeğin sağlığı açısından gebeliğin ilk 26 günü çok önemlidir. Gebe kalmak isteyen anne adayları iki ay önceden 'b9' vitaminlerinden folik asiti doktor kontrolünde 0,4 miligram kullanmalıdır. Maalesef birçok ülkede planlı gebelik mümkün olamıyor. Dünyada annelere folik asiti yiyeceklerin içerisinde alması öneriliyor. Folik asit buğday, mısır ve pirinç ununda bulunuyor. Bu konu özellikle Amerika ve İrlanda'da çok başarılı şekilde uygulanıyor."
Ulman, folik asitin, spina bifidanın yanı sıra çeşitli hastalıkların tedavisinde de kullanılan bir vitamin olduğunu ifade etti.
"Spina bifidalı çocuk ortalama 10 ameliyat geçiriyor"
Spina bifidanın yüzde 100 başarıyla sonuçlanan bir tedavisinin henüz mümkün olmadığını dile getiren Ulman, hastalığın genellikle omurga bölgesinde sinirlerin fıtıklaşması ve bu sinirlerin hasarı olarak ortaya çıktığını belirtti.
Çocuğun anne karnında hastalıktan etkilenme durumuna göre felcin derecesinin de değişiklik gösterdiğini belirten Ulman, şunları kaydetti:
"Spina bifidalı bebeğin felcin durumuna göre ayakları tutmuyor, idrar kesesi ve bağırsakları çalışmıyor. Hastalık sonucu meydana gelen sinirsel hasar beyinde su birikmesine neden oluyor. Bebek doğduktan sonra ameliyat geçirmesi gerekiyor. Sinir hasarını hiçbir şekilde geri döndürme imkanımız yok. Sinir hasarı çocukları daha fazla etkilemesin diye bu ameliyatları geçiriyor. Bu çocuklara doğumdan ilk sekiz saat sonra ameliyat öneriliyor. Ameliyattan sonra da çocuğun beyninin mikrop kapması birtakım tedavilerle önleniyor. Spina bifidalı çocuk ortalama 10 ameliyat geçiriyor. Bu çocuklar ameliyatların ortasına doğuyor."